Axborot kutubxona katalogi va fondi

Vaqtsiz  yangi
 
doimiy  nashrlar 
asosan  kitoblar  bo‘lib  fondning  asosini  tashkil 
etadi. 
Vaqtli  nashrlar: 
jurnal,  gazeta,  byulletenlar,  to‘plamlar. 
Davom  etuvchi  nashrlar: 
ilmiy tashkilotlarning to‘plamlari,  ilmiy 
m a’ruzalar,  byulletenlar.
122

---

Hujjat  maqsadi  bo‘yicha  ilmiy-amaliy,  ommabop,  ishlab 
chiqarish,  badiiy  adabiyotlarga  bo‘linadi.  Bundan  tashqari  huj­
jatlar til, grafik belgilar va hokazolariga qarab bo‘linishi mumkin. 
Fondni  kutubxona  va  ularning  kichik  tizimlari  o‘rtasidagi  alo- 
qalarga  qarab  tuzish,  tashkil  qilishda  ko‘pincha  kutubxona  fondi 
va  kitobxon  o‘rtasidagi  aloqalarga  ahamiyat  beriladi.  Masalan, 
kitobxonning  yoshiga  qarab  bolalar,  o‘smir!ar,  katta  yoshdagilar- 
ga  atalgan fondlar tashkil qilinadi.
Kitobxonning  sohasiga,  ish  xarakteriga  qarab  alohida  fondlar 
tashkil  qilinadi:  o‘quv  muassasa,  ilmiy  tashkilotlar,  yozuvchilar 
uyushmasi, jamiyatlar.  Fondni  foydalanishga qarab:  aktiv va pas- 
siv,  ochiq  va  yopiq  fond,  maxsus  kishilar  foydalanishi  mumkin 
bo'lgan  «maxfiy»  fondlar va  hokazolarga ajratish mumkin.
Axborot  kutubxona  muassasalari  imkoniyatiga  qarab  fondlar 
tashkil  etiladi.  Hozirda  hujjatlardan  iborat  fondlardan  tashqari 
elektron  resurslar  fondi  ham   tashkil  etiladi.  Axborot  kutubxona 
muassasalarining  avtomatlashgan  tizimlarida  nashrlarning  to‘liq 
matnli  elektron  nusxalari  yuklanib,  internet  tarmog‘i  orqali  foy- 
dalanuvchilarga  masofadan taqdim  etilmoqda.
Bundan tashqari  alohida  olingan  kutubxona  fondi boshqa  ku­
tubxonalar fondi bilan ham doimiy aloqada bo‘ladi va bu ularning 
tuzilishiga  ta’sir  ko‘rsatadi.  Markazlashgan  kutubxonalar  tizimi- 
dagi  filial  kutubxonalar  fondi  kichik  sistema  hisoblanib,  alohida 
olingan  hududni  kitob  bilan  ta’minlasa,  alohida  sohalarga  oid 
yirik  kutubxonalar  fondi  shu  soha  kitobxonlarini  ta’minlaydi. 
Masalan,  0 £zbekiston FAsi kutubxona tizim i yoki ilmiy tashkilot, 
institut  kutubxonalari.  Shunday  qilib,  kutubxona  fondini  tizim 
sifatida alohida kutubxona,  hudud,  davlatlar, jahon kutubxonalari 
kabi  tizimlarga  bo‘lish  mumkin  va  ularning  shu  tizimda  tutgan 
o‘rnini  bilishimiz,  fondning  tuzilishini  o‘rganishimiz  mumkin.