Axborot kommunikatsion texnologiyalar

Mustaqil ishlash uchun topshiriqlar: 
1. Kalit so’zli jadval almashtirishlar usuli yordamida shifr tekstni oching? 
a 
e 
h 
i 
l 
r 
s 
n 
y 
i 
v 
a 
h 
o 
i 
a 
d 
o 
r 
t 
t 
u 
a 
g 
i 
g 
n 
l 
2. Kalit so’zli jadval almashtirishlar usuli yordamida shifr tekstni oching? 
a 
e 
h 
i 
l 
r 
s 
f 
f 
a 
l 
a 
a 
s 
g 
i 
h 
r 
u 
t 
u 
a 
s 
a 
a 
l 
i 
b 
3. Kalit so’zli jadval almashtirishlar usuli yordamida shifr tekstni oching? 
a 
e 
k 
n 
r 
s 
b 
r 
x 
o 
o 
a 
i 
i 
k 
r 
t 
t 
h 
u 
s 
q 
r 
i 
m 
s 
l 
a 
i 
i 
4. Kalit so’zli jadval almashtirishlar usuli yordamida shifr tekstni oching? 
a 
d 
i 
k 
l 
r 
s 
z 
u 
f 
i 
k 
b 
e 
o 
l 
i 
y 
g 
l 
o 
s 
a 
k 
u 
a 
i 
f 
t 
l 
t 
a 
i 
e 
t 
a 
l 
a 
r 
l 
b 
a 
g 
i 
i 
r 
o 
a 
d 
 

---

113 
5. Kalit so’zli jadval almashtirishlar usuli yordamida shifr tekstni oching? 
a 
d 
h 
o 
s 
x 
z 
l 
a 
a 
f 
f 
s 
a 
r 
t 
u 
i 
g 
u 
h 
a 
i 
l 
s 
a 
b 
a 
6. Kalit so’zli jadval almashtirishlar usuli yordamida shifr tekstni oching? 
a 
i 
m  o  r  x  y 
z 
c 
d 
a  a  r  b  a 
h 
i 
b 
g 
r  n  v  u 
n 
m  e 
t 
u  k  y  m  a 
k 
i 
d 
t 
i  a 
r 
i 
7. Kalit so’zli jadval almashtirishlar usuli yordamida shifr tekstni oching? 
b 
e 
i 
n 
r 
u 
y 
a 
m  k 
i 
e 
r 
a 
q 
i 
i 
s 
t 
a 
n 
i 
o 
a 
g 
c 
h 
n 
8. Kalit sonli jadval almashtirishlar usuli yordamida shifr tekstni oching? 
M=“UKTBLASAEOBYKGUN” 
KALIT1=6275 
KALIT2=2341 
9. Kalit sonli jadval almashtirishlar usuli bilan shifr tekstni oching? 
M=“ASILSRNOALIGZFIISVNGNAO’IGRIOOXRXTABA” 
KALIT1=7315 
KALIT2=958241637 
10. Sezar algoritmi yordamida shifr tekstni oching? 
1.  M=“RTSNYTW”  
2.  M=“GTOPZIZETCL” 
3.  M=“FRMNEFUVSEV” 
4.  M=“RWCNAWNC” 
5.  M=“NRPSBXWHU” 
6.  M=“ZLGHYHSNVYPATP” 
7.  M=“JKNWUT” 
8.  M=“MRIZREK” 

---

114 
11. Sehrli kvadrat yordamida shifr tekstni oching? 
1.  RAGMRPAPM 
2.  SMFOOCITR 
3.  CCHLIHNUO 
4.  RLIBMTYUI 
5.  IIGAOBLOY 
6.  OAATSLONV 
7.  YNOZUAQBBPIIRMMLEOKDTUALI  
8.  AASAMIGLATINORBOHHTSLRLSPUUAAAIKTLOGRIIABYKFRIXON 
9.  SYILMMIAKEXUYOATNKAGINOOT 
10.  BTSABEUITLAKYVOMRUULAIDZK 
11.  NNOKNONATVASIIROMRBG’TIIUAUIO’LKGRPADNZYUKLAIGBQETA 
12.  INPEIHCUMLNINROIKMAODIHSQZRKSIGOETDQNBOUAAINYYTTA
 
 
 
 

---

115 
VI BOB. KOMPYUTER TIZIMLARIDA AXBOROT XAVFSIZLIGI  
 
6.1§ Kompyuter tarmoqlarida zamonaviy himoyalash usullari va vositalari 
 
Kompyuter  tizimiga  (tarmog‘i)  ziyon  etkazishi  mumkin  bo‘lgan  sharoit, 
harakat  va  jarayonlar  kompyuter  tizimi  (tarmog‘i)  uchun  xavf  -  xatarlar  deb 
hisoblanadi. 
Avtomatlashtirilgan  axborot  tizimlariga  tasodifiy  ta’sir  ko‘rsatish  sabablari 
tarkibiga quyidagilar kiradi.