Awr1112 O‘zbek va rus tillari kafedrasi o‘qituvchisi

Konspektlashtirish usullari
Kombinatsiyalangan konspekt
— to‘g‘ri 
konspektlashtirishning yuqori cho‘qqisi. 
Bunda bir konspektda barcha usullar
mohirona 
qo‘llaniladi. (konspekt matni, 
konspekt yozuvchining hoxishiga ko‘ra bir 
turdagi konspekt boshqa turiga erkin o‘tadi). 
Aynan kombinatsiyalangan konspektda
talabaning 
tayyorgarligi va o‘ziga xosligi 
namoyon bo‘ladi.

---

A K A D E M I K YO Z U V 1
20
Konspektlashtirish usullari
Xotira xaritasi 
Xotira xaritasi shaklida konspektlashtirish
mashhur
bo‘lmoqda. Axborotni
qayd qilish usulning muallifi
– taniqli psixolog Toni Byuzen.
Jarayon shunday tarzda
o‘tadi: chuqur emotsional taassurot hosil qiluvchi
timsollar xaritasi tuziladi, bu materialni eslab qolish imkoniyatini oshiradi.
Bu metod
an’anaviy konspektlashtirishga nisbatan kamroq harakat talab qiladi,
chunki yozuvlar ijodiy va erkin tarzda olib boriladi. Xotira xaritalarini tuzishda
olingan
ma’lumotlarning asosiy g‘oyalari qisqa, aniq, tushunarli bo‘lib, ular orasida
mantiqiy
bog‘liqlik seziladi.
Xaritalar hoxishingizga qarab
o‘zgarishi mumkin, masalan, qaytarish orqali
kengayishi mumkin.
To‘g‘ri yo‘lga qo‘yilgan qaytarishlar xotirada o‘rganilganlarni
oson va mustahkam saqlab qolish imkonini beradi.

---

A K A D E M I K YO Z U V 1
21
Konspektlashtirish usullari
Xotira xaritasini tuzish jarayoni
Turli grafik 
vositalardan 
foydalaniladi (rasmlar, 
simvollar, strelkalar, 
turli shriftlar). Ular 
rang-
barang bo‘ladi.
Varroq gorizontal
qo‘yiladi, shunda 
rasmga (konspekt) 
ko‘proq joy qoladi.
Varroqning markazida 
asosiy g‘oyani 
belgilaydi.
Rangli ruchkalar bilan 
asosiy g‘oyadan 
chiziqlar tortiladi, 
ularning har biri asosiy 
mavzuning bir qismi 
bo‘ladi.
Har bir chiziqga kalit 
so‘z yoziladi. 
Konspektga chiziqlar 
qo‘shish mumkin.
Kalit so‘zlarni bosma 
harflar bilan yozib, 
shrift kattaligini kalit 
so‘zning ahamiyatiga 
qarab tanlanadi.
Xaritada rasm va 
simvollar ko‘p bo‘lishi 
kerak. 
Strel
kalar g‘oyalar 
o‘rtasidagi 
aloqani 
ko‘rsatadi.

---

A K A D E M I K YO Z U V 1
22