Avtotransport vositalarining diagnostikasi

Qaytarish uchun savollar:

1. Dvigatellarni zamonaviy diagnostikalash vositalarini qaysilarini bilasiz?

2. Elektron qurulmalari yordamida diagnostikalash qanday jarayon?

11-Mavzu: Mashina va dvigatellarni tormozlash qurulmalari yordamida diagnostikalash

Reja:

1. Avtomobilning tortish xususiyatlari.

2. Тransport vositsining tashqi ko’rinishini.

3. Тransport vositsining tortish xususiyatlarini rolikli stendda diagnostikalash.

Dvigateli kerakli quvvatni ta’minlamayotgan, ortiqcha yonilg’i sarflayotgan transport vositalarini topish va elementlar bo’yicha diagnostikalashga bo’lgan talabni aniqlash uchun avtomobilning tortish xususiyatlarini diagnostikalash usuli qo’llaniladi. Quvvat qiymatlarini avtomobilning yetaklovchi g’ildiragidagi tortish kuchini o’lchab topish yoki transmissiyadagi yuqotishlarni xisobga olib, tezlanishni o’lchab topish mumkin. Yonilg’i samaradorligi berilgan tezlik va yuklanganlik tartibotlarida yonilg’i sarfi bo’yicha aniqlanadi.

Тransport vositsini gorizontal tekis yo’lda keskin tez yuritib, minimal vaqt ichida me’yoriy yo’lni bosib o’tishini hamma uzatmalarda aniqlanadi, quvvati esa maksimal tezlanish orqali yoki boshlang’ich tezlikda (20 kmsoat) bosh uzatmada aniqlanadi. Yonilg’i samaradorligi xalqali, uzunligi 3…5km bo’lgan yo’lda transport vositsining o’zgarmas tezligida, gorizontal tekis yo’lda xaraklantirib, bir kilometrda yonilg’i sarfini o’lchab aniqlanadi. Тransmissiyaning texnik holatini transport vositsini gorizontal tekis yo’lda erkin salt yuritib aniqlanadi.

Тurg’un xolatda diagnostikalash. Тransport vositsini jihozda diagnostikalashda yetaklovchi g’ildirakdagi tortish kuchini berilgan tezlikda erkin salt yurishi, keskin tez yurishi va yonilg’i sarfi aniqlanadi.

Тransport vositsining quvvati to’g’risida to’g’ri xulosa chiqarish uchun sinashni maksimal quvvatga (Ne_max) yoki yetaklovchi g’ildiraklardagi maksimal burovchi momentga (Me_max) to’g’ri keluvchi tartibotlarda (tezlik va quvvat) o’tkaziladi va yetaklovchi g’ildiraklardagi ruxsat etilgan quvvat (Nk_max) aniqlanadi:

, (8.1)

bu yerda: - dvigatel quvvatining ruxsat etilgan kamayishini hisobga oluvchi tuzatish koeffitsiyenti;

, - transport vositsi transmissiyasi i stendning foydali ish koeffitsiyenti.

Yonilg’i sarfini o’lchashda quvvatni baxolashdagi tartibotlar qo’llaniladi. Ruxsat etilgan yonilg’i sarfi quyidagi formula orqali aniqlanadi:

, (8.2)

bu yerda: g_e- berilgan tartibotda dvigatelning nisbiy yonilg’i sarfi, got kuchi soat;

P_k-transport vositsi g’ildiragidagi yuklanish, kg;

-yonilg’ining nisbiy sarfi, gsm³.

Тransport vositsining tortish xususiyatlarini diagnostikalash – bu uzel va tizimlar texnik holatini diagnostikalashning chuqurlashtirilgan yo’llaridan biri bo’lib, u D-2 ning kompleks ishlari ichiga kiradi.

D-2 diagnostikasi har doim 2-ТХKdan oldin, transport vositsini xizmat ko’rsatishga jo’natiladigan kuni yoki 2-ТХK paytida o’tkaziladi. Ayrim hollarda, harakatlanuvchi tarkib og’ir sharoitda ishlasa, D-2 davriyligi qisqartirilishi mumkin.

Bu ishlar maxsus jihozlangan D-2 uchastkasining ishchi joylarida (post-larda) o’tkaziladi.

D-2 ning asosiy maqsadi - uzel va tizimlarning texnik holatini aniqlashdan iborat. D-2 jarayonida diagnostikalash texnologiyasida ko’zda tutilgan hajmda sozlash ishlari, mexanizm va uzellarni ajratmasdan bajarilishi ruxsat etilgan.

Diagnostikalash ishlarini tashkil etish va texnologiyasi bo’yicha asosiy rahbariy va me’yoriy xujjat "Avtomobil transporti harakatlanuvchi tarkibini texnik holatini diagnostikalash bo’yicha qo’llanma" hisoblanadi.