“avtomatlashtirishning texnik vositalari” fanidan leksiyalar kursi

 
9.3.
MK protsessorlarining buyruqlar tizimi
. 
Har qanday mikroprotsessor tizimidagi kabi MK protsessorining buyruqlar 
tizimi ham to‘rtta asosiy buyruqlar guruhini o‘z ichiga oladi. 
-axborotlarni uzatish buyruqlari; 
- arifmetik buyruqlar; 
-mantiqiy buyruqlar; 
Dasturlar 
xotirasi 
Stek 
Buyruqlar 
deshifratori 
Markaziy 
protsessor va 
registrli OXQ
interfeysi 
Dasturlar 
DXQ 
Registrli 
OXQ
Axborotlar 
xotirasi 
BSH 
ASH 
MSH 

---

112 
- o‘tish buyruqlari; 
Zamonaviy MK ko‘pchiligida shuningdek portlarning (registrlar) razryadlarini 
bog‘liq bo‘lmagan holda boshqarishni joriy etish uchun bitli boshqarish buyruqlar 
guruhi inobatga olingan (bul yoki bitli protsessor). Bitli protsessor buyruqlarining 
mavjudligi dasturni boshqaruvchi kod hajmining va ularni bajarish vaqtini jiddiy 
kamayishiga imkon beradi. 
Qator MK shuningdek kontroller resurslarini boshqarish buyruqlar guruhini 
ajratib ko‘rsatadilar, ularni kiritish/chiqarish portlarini ish tartibini sozlash, taymerni 
boshqarish va h.k. ishlatiladi. Zamonaviy MK ko‘pchiligida kontrollerning ichki 
resurslari axborotlar xotirasida aksini topadi (yoziladi), shuning uchun resurslarni 
boshqarish maqsadida axborotlarni uzatish buyrug‘i ishlatiladi.
MK buyruqlar tizimi universal mikroprotsessorning buyruqlar tizimiga 
qaraganda odatda arifmetik va mantiqiy buyruqlar tizimi kam rivojlangan 
guruhlardan iborat, lekin shunga qaramay axborotlarni uzatish va boshqarish 
buyruqlari ancha quvvatli rivojlangan guruhlardan tashkil topgan. Bu xususiyatlar 
MK tatbiq qilinadigan sohalariga bog‘liq bo‘lib, avvalam bor atrof muhitni nazorat 
qilish va boshqaruv taʻsirini hosil qilish talab etiladi.