Avtomatlantirish va boshqaruv

1-rasm. Signalga ishlov berishning oddiy strukturaviy ko’rinishi. 
 
Signallarga raqamli ishlov berishni asosiy elementlari:  
– D – analog signal ko’rsatkichi ;  
– Filtr – past chastotali filtr ;  
– ARO’ – analog raqamli o’zgartirgich ;  
– SRIB – signallarga raqamli ishlov berish ;  
– RAO’ – raqamli analog o’zgartirish ;  
– OF – oxirgi foydalanuvchi ;  
 
Filtr bu 
1.  Filtrlashni  bajarish  uchun  ishlatiladigan  qurilma  (sodda  elektrik  sxema)  yoki 
dastur.  Filtr  kirishdagi  signallar  yoki  ma’lumotlar  oqimini  bir  necha  kerakli 
qismlarga bo‘ladi. 
2.  Muayyan    turdagi  erkin  foydalanish  ma’lumotlarini  qabul  qilib,  unga  ishlov 
berib,so‘ngra  chiqarib  beruvchi  dastur.  Masalan,  saralash  dasturi  filtrdir.  U 
saralanmagan  shaklda  so‘zlarni  qabul  qiladi,  so‘ngra  ularni  saralaydi  va 
foydalanuvchiga saralangan ko‘rinishda beradi.  

---

201 
3. Ma’lumotlarni tanlab olish sharti. Filtr faqatberilgan shartlarni qanoatlantiruvchi 
ma’lumotlarni chiqarib beradi. 
Raqamli filtr deb cheklangan farqlar tenglamasi algoritmini amalga oshi-
ruvchi hisoblash qurilmasiga aytiladi.  
 
Chiziqli raqamli filtrlar quyidagi turlarga bo'linadi: 
•  i  a  va  i  b  koeffitsientlari  o'zgarmas  bo'lgan  va  parametrlari  o'zgaruvchan 
bo'lgan qurilmalar; 
•  raqamli  norekursiv  (transversal)  filtrlar  deb  hamma  koeffitsientlari  b=0 
bo'lgan va chiqish signali faqat kirish signaliga bog’liq filtrlarga aytiladi; 
• raqamli rekursiv filtrlar deb i b koeffitsientlari nolga teng bo'lmagan, ya'ni  
chiqish va kirish orasida bog’lanishi bo'lgan filtrlarga aytiladi.  
 
 

---

202