Avtomatika va elektrotexnologiya

Page maker dasturi bilan ishlash. 
Yangi  nashrni  yaratish  uchun,    File  (Файл)  (klavishlar  kombinatsiyasi  Ctrl+N), 
menyusidan  New  (Новый)  buyrug‘I  tanlanadi.  Dokument  Setup  (Hujjat  60arametric)  muloqat 
oynasida quyidagilar ko‘rsatiladi: nashr formati, betlar bo‘yicha opintatsiya,ikki tomonlama chop 
etishni  ishlatilishi,  ekranda  nashrni  aks  ettirilishi  yoki  sahifadako‘rinishi,  betl;ar  soni,  birinchi 
betning  nomeri,  maydon  o‘lchami,  mo‘ljallanayotgan  chiqarish  qurilmasi,  chiqarish  qobilyati 
kabilar o‘z aksini topgan. Bu axborot  PageMaker uchun juda muhim bo‘lib hisoblanadi.  
       
Yangi  hujjatlarni  yaratish  uchun  Templates  palitrasida  joylashgan  tayyor  shablonlardan 
ham  foydalanish  mumkin.  Dastur  yuklanishi  bilan  ham  bu  palitra  ochilishi  mumkin.  Hosil 
bo‘lgan ro‘yhatdan kerakli shablon guruhlarini tanlab, co‘ngra talab qilingan shablon  ajratiladi 
va  asosiy  oyna  maydoniga  sudrab  olib  chqiladi.  Natijada  shablon  tarkibiga  kiruvchi  barcha 
elementlardan  tashkil  topgan  yangi  hujjat  hosil  bo‘ladi.  Boshqaruvchi  panelida  yangi  hujjatni 
yaratish  uchun  chap  burchagida  bo‘sh  qog‘z  pasimi  joylashgan    tugama  ham  yangi  hujjat 
yaratish uchun hizmat qiladi. Ochiq papka pasmli tugma mavjud bo‘lgan nashrni ochish uchun 
xizmat qiladi. 
Yangi  hujjatning  parametrlarini  bergandan  so‘ng  OK,  tugmasi  ustida  shiqillatiladi, 
PageMaker hujjat oynasini yaratadi va uni asosiy oyna ichiga joylashtiradi.  
 
80-rasm. 
Bir  paytda  bir  necha  hashr  oynasini  ochish  mumkin,  bunday  holda  dastur  asosiy  oynasi 
doirasida    har  bir  nashr    uchun  alohida  oyna  ochiladi.  Hujjat  oynasi  o‘lchovlarini  asosiy  oyna 
kabi  o‘zgartirish  mumkin.  Ochilgan  hujjat  oynalarini  tartiblash  uchun  Window  (Окнo) 
menyusida    Tile  (Мозаика)  va  Cascade  (Каскад)  buyryqlari  ko‘zda  tutilgan.  Birinchi  hujjat 
oynasi  shunday  joylashtirilganki,  boshqa  hujjat  oynalarini  berkitib  turmaskigi  kerak,  yani, 
ularning  sarlavhalari  krtma-ket  ko‘rinib  turishi  kerak.  Hujjat  oynalari  o‘rtasidagi  axborot 
almashuvi  buffer  ayriboshlash  (Clipboard),  shuningdek  Drag-and-Drop  (maket  elementlarini 
sichqoncha  yordamida  bir  oynadan  boshqa  nashr  oynasiga  sudrab  olib  chiqish)  metodi 
yordamida  amalga  oshiriladi.  Hujjat  oynasida  nashrning  birinchi  sahifasi    ko‘rsatilgan.  Uning 
atrofidagi  bo‘sh  maydon  ishchi  stoli  deb  ataladi.  Maktning  elementlari  ish  stolida  joylashgan 
bo‘lib, u pechatga chiqarilmaydi.Ish stoli maket elementi uni yaratishda va nashr betlari bo‘yicha 
jkib  o‘tishda  vaqtinchalik  joy  sifatida  qulaylik  yaratadi.  Nashr  betlarini  varaqlaganda  sahifa 
maydonida aks ettirilishi mumkin. Agar element joriy betdan boshqasiga o‘tkaziladigan bo‘lsa, 
avval ish stolidan olib, kerakli betga o‘tkazilib, va ish stoliga qo‘yiladi.  

---

Hujjatning  sahifalar  maydonida  rangli  chiziqlar  ko‘rinib  turadi  –  kolonka  va  maydon 
chegarasi.  Pushti  rang  bilan  matn  kiritishning  chegarasi  belgilanadi.  Ular  Document  Setup 
(Параметры документа) bo‘yisha aniqlanadi.  
       
Bir  betdan  boshqa  betga  o‘tish  uchun  sahifa  nomerlari  piktogrammasi  hizmat  qiladi 
(surish shkalasidan chap tomonida ) 
 
81-rasm. 
 
Sahifalar  bo‘yicha  o‘tishda  shuningdek    Layout  (Макет)  menyusida  Go  To  Page 
(Перейти  к  странице)  buyeug‘I  ishlatiladi  .  Buyruq  tanlanganda  yagona  qiymat  kiritish 
maydonidan iborat muloqat oynasi paydo bo‘ladi, unda sahifa nomeri kiritiladi.  
 
82-rasm. 
Maket ustida ish boshlashdan oldin  olib borilgnda Adjust Layout (Настройка макета) 
maxsus  funksiyasida joylashgan PageMaker 7.0ning  asosiy parametrlarini aniq  bilish  zarur.  Bu 
esa  qo‘l  mehnatini  kamaytiradi.  Zangori  chiziqlar  kolonka  chegarasini  belgilaydi.Yangi 
nashrlarni yaratgandan so‘ng ular maydon chegaralari bilan mos keladi.