o`z-o`zidan to`g`rilanishi ma’lum qiymatga ega bo`lgan ob’yektlar modda yoki energiyaning berilishi va iste’moli o`rtasidagi tenglikni tiklash qobiliyatiga ega. Bunday ob’yektlar turg`un yoki statik deyiladi
Bog'liq O`z o`zidan to`g`rilanish xususiyati Statik, astatik va noturg`un
o`z-o`zidan to`g`rilanishi ma’lum qiymatga ega bo`lgan ob’yektlar modda yoki energiyaning berilishi va iste’moli o`rtasidagi tenglikni tiklash qobiliyatiga ega. Bunday ob’yektlar turg`un yoki statik deyiladi.
o`z-o`zidan to`g`rilanishi ma’lum qiymatga ega bo`lgan ob’yektlar modda yoki energiyaning berilishi va iste’moli o`rtasidagi tenglikni tiklash qobiliyatiga ega. Bunday ob’yektlar turg`un yoki statik deyiladi.
Agar o`z-o`zidan to`g`rilanish darajasi bo`lsa, ob’yekt ideal o`z-o`zidan to`g`rilanishiga ega bo`ladi. Bu demak, ob’yekt o`zining muvozanat holati va rostlanuvchi kattaligining o`zgarmas qiymatini har qanday g`alayonlovchi ta’sirlar qiymatida ham saqlab qoladi.
o`z-o`zidan to`g`rilanish bo`lmagan ob’yektlarning statsionar rejimi muvozanat holati bo`zilganda qayta tiklanmaydi. Bunday ob’yektlar noturg`un deyiladi.
Ichki energiya manbaiga ega bo`lmagan sodda ob’yektlar, odatda, turg`un bo`ladi. Bunday manbalari bo`lgan fizik tizimlar (masalan, tizimda o`tayotgan jarayon ekzotermik reaktsiya bilan birgalikda ketishi mumkin) noturg`un bo`lishi mumkin. Bu kabi ob’yektlarni rostlash qiyinlashadi, ayrim hollarda esa ular avtomatlashtirish imkoni umuman bo`lmaydi.
Apparatning moddani qaynatish uchun yetarli bo`lgan issiqligi har qanday qiymatda bo`lsa ham, suyuqlikning qaynash temperaturasi doimiy bo`lgani uchun asosiy kattalik hisoblangan qaynash temperaturasining rostlagichidan foydalanmaslikka to`g`ri keladi. Bir komponentli suyuqlikning qaynash intensivligini boshqarish uchun yordamchi rostlanuvchi kattalik sifatida (agar apparatning gidravlik qarshiligidan o`tadigan bug` tezligining o`zgarishi natijasida bosim deyarli o`zgarsa) bug`lanuvchi suyuqlikning bug` bosimi (agar suyuqlik bug`lanish tezligining doimiy kerak bo`lsa), issiqlik tashuvchining apparatga uzatish temperaturasi tezligi yoki (o`zgaruvchi yukli bug`lalatgichning ishini ta’minlash kerak bo`lsa) issiqlik tashuvchining uzatish tezligi va qayta ishlanayotgan suyuqlik o`rtasidagi munosabatlari tanlanadi.
Apparatning moddani qaynatish uchun yetarli bo`lgan issiqligi har qanday qiymatda bo`lsa ham, suyuqlikning qaynash temperaturasi doimiy bo`lgani uchun asosiy kattalik hisoblangan qaynash temperaturasining rostlagichidan foydalanmaslikka to`g`ri keladi. Bir komponentli suyuqlikning qaynash intensivligini boshqarish uchun yordamchi rostlanuvchi kattalik sifatida (agar apparatning gidravlik qarshiligidan o`tadigan bug` tezligining o`zgarishi natijasida bosim deyarli o`zgarsa) bug`lanuvchi suyuqlikning bug` bosimi (agar suyuqlik bug`lanish tezligining doimiy kerak bo`lsa), issiqlik tashuvchining apparatga uzatish temperaturasi tezligi yoki (o`zgaruvchi yukli bug`lalatgichning ishini ta’minlash kerak bo`lsa) issiqlik tashuvchining uzatish tezligi va qayta ishlanayotgan suyuqlik o`rtasidagi munosabatlari tanlanadi.