Август 2020 10-қисм

Август 2020 10-қисм
Тошкент
3- SINF ONA TILI DARSLARIDA FANLARARO INTEGRATSIYANING AHAMIYATI
Anorqulova Ziyodaxon Shamshidinovna
Andijon viloyati Buloqboshi tumani
20- umumiy o’rta ta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Telefon: [phone]
Annotatsiya: 
ushbu maqolada 3-sinf ona tili darslaridagi ayrim mavzular,ularni o’tishda 
fanlararo integratsiyaning ahamiyati,kompetensiyaning o’rni haqida ma’lumotlar tahlilga
olingan. O’quvchi shaxsini kamol topishida ona tili fanini o’rni beqiyos ekanligi qayd etilgan.
Kalit zo’zlar: 
ona tili,fan,integratsiya,kompetensiya, gap,matn.
Ona tili – millat ruhi, yurtning qo’rg’oni, insonlarning joni hisoblanadi. Fan- san’at, mahorat; 
erkin kasb; ilm, bilim; tarmoq kabi bir qancha ma’nolarda ishlatilinadi.
Shunday ekan, ona tili fanini o’qitishda o’quvchilarni fanga qiziqishlarini oshirish, ularga 
fanga oid ilmiy atamalar haqida ma’lumot berish bilan bir qatorda, eng avvalo, ona tiliga
bo’lgan hurmatni shakllantirish kerak. 3-sinflarda ona tili fani jami:270 soatni tashkil etib,5 
bo’limni o’z ichiga oladi:
1. 
Takrorlash
2. 
Gap
3. 
So’z tarkibi
4. 
So’z turkumlari
5. 
Yil davomida o’tilganlarni takrorlash
Integratsiya- lotincha integratio –tiklash,qaytadan boshlash to’ldirish degan ma’noni
anglatib, so’z bo’lib,fanlarning yaqinlashishi va o’zaro bog’lanish jarayoni.Undan tashqari bu
so’z ikki va undan ortiq davlatlarning iqtisodiyotini o’zaro muvofiqlashtirish va birlashtirish
kabi ma’nolarda ham ishlatilinadi.
3-sinf ona tili darsligi “Nutq.Gap.So’z”mavzusi bilan boshlanadi.
1-mashqdagi rasmning o’ziyoq o’quvchilarni Tabiatshunoslik,Matematika Tasviriy 
san’at,Adabiyot kabi bir qancha fanlar bilan bog’liqligi haqida ma’lumot beradi.Sababi rasm 
asosida og’zaki hikoya tuzish orqali o’quvchilar atrof –muhit ,maktab manzarasi bevosita 
ranglar,o’quvchilar soniga to’xtaladi.Bu esa ularni mustaqil fikrlash qobiliyatini o’stiradi,Hayotda 
birdamlik ,o’zaro hamjihatlik muhim ekanligini fanlar orqali anglab yetadi.
5-mashq.O’qing. Matnda nechta gap borligini aniqlang.Matn nima haqida ekanligini ayting.
O’lkamizda yalpiz,isiriq,kiyiko’t va boshqa o’simliklar o’sadi.Bu o’simliklarni dorivor 
o’simliklar deyishadi. Dorivor o’simliklar inson hayotida katta ahamiyatga ega. Ular yig’ib 
olinib, dori-darmon tayyorlash korxonasiga topshiriladi [2-b.4].
ushbu mashqni bajarish jarayonida o’qituvchi tabobat haqida yalpiz, isiriq, kiyik o’tlarni 
dorivor xususiyatlari to’g’risida ma’lumot berib ketishi o’quvchilarning tabiiy fanlarga bo’lgan
qiziqishini oshirib borishiga sabab bo’ladi. Bu esa Pandemiya sharoitida muhimdir.
6-mashq. O’qing. Matnga sarlavha toping.
Maktabimizda bir nechta sport to’garaklari bor. Men shaxmat to’garagiga qatnashaman. 
To’garakda biz shaxmat sirlarini o’rganyapmiz…[2-b. 4]
Bu mashq orqali o’quvchilarning bo’sh vaqtlarini mazmunli tashkil etish turli xil sport turlari 
bilan shug’ullanish sog’lik, o’quvchilarning kelajagi uchun foydali ekanligi uqtiriladi.
Muhtaram Prezidentimiz Sh.M.Mirziyoyev tomonidan “Yoshlar ma’naviyatini yuksaltirish 
va ularning bo’sh vaqtlarini mazmunli tashkil etish maqsadida ishlab chiqilgan 5 muhim 
tashabbus”ning ikkinchi yo’nalishi “Yoshlarni jismoniy chiniqtirish,ularning sport sohasida
qobiliyatini namoyon qilishlari uchun zarur sharoitlar yaratishga yo’naltirilgan”ligi buning yorqin
misolidir.
O’quvchilarga fanlarning bir-biriga bog’liq ekanligini tushuntirish,ongli ravishda uni anglab
yetishga o’rgatish, ularni kelajakda “Birlashgan o’zar-Birlashmagan to’zar”degan maqolning
naqadar to’g’ri ekanligini his qilishiga olib keladi.Hamjihatlik doim foyda keltirishini o’rgatadi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati:
1. A.Hojiyev,A.Nurmonov va boshqalar.”Hozirgi o’zbek tili faol so’zlarining izohli 
lig’ati”.”Sharq”,-T.:2001
2. S.Fuzailov,M.Xudoyberganova,Sh.Yo’ldashova.3-sinf uchun ona tili darslik.”O’qitu
-
vchi”,-T.:2019
3. O’zbek xalq maqollari.”Sharq”,-T.:2016

---

52