Avfiy buxoriyning,,lubobu-l-albob tazkirasining janr xususiyatlari 70230502-Adabiyotshunoslik (o’zbek adabiyoti) Magistr akademik darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiya taqdimoti

O‘zbek adabiyotida Avfiyning ,,Lubobu-l-albob’’ tazkirasini chuqur tadqiq qilish o’sha davr adabiy hayotining asosiy qirralarini kengroq bilishga,yangi adabiy topilmalarni istifoda qilishga va bu bilan adabiyotshunoslikdagi muayyan bo’shliqni to’ldirishga yordam beradi. ,,Lubobu-l-albob” tazkirasini o’rganish bugunning dolzarb masalasi , ushbu asar ustidagi tadqiqotlar adabiyotshunosligimiz ravnaqida ulkan ahamiyat kasb etadi.

O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 24-maydagi PQ-2995-son ,, Qadimiy yozma manbalarni saqlash,tadqiq vatarg’ib etish tizimini yanada takomillashtirish chora tadbirlari tog’risida” gi va 2019- yil 21-oktabrdagi PF- 5850-son ,, O’zbek tilining davlat tili sifatidagi nufuzi va mavqeyini tubdan oshirish chora tadbirlari to’g’risida” gi Farmon va Qarori hamda boshqa me’yoriy-huquqiy hujjatlarda belgilangan vazifalarni amalga oshirishda ushbu dessertatsiya muayyan darajada xizmat qiladi.

• ,,Lubobu-l-albob” (,,Bilmlar mag’zi”) to’g’risidagi birinchi maqola yozgan shaxs Nashonil Biland bo’lib, maqola ,, Muhammad Avfiyning eng qadimgi fors shoirlari tazkirasi va ba’zi boshqa tazkiralar haqida” deb nomlanib,1846-yilda Londondagi ,,Osiyo “ jurnalida e’lon qilingan
• Oradan yarim asrdan ko’proq vaqt o’tgach,Kembrij universiteti o’qituvchisi,professor Eduard Grinvill Braun (1862-1926) ,,Lubobu-l-albob” ning birinchi noshiri va tadqiqotchisi o’z ishini boshlaydi.Eduard Grinvill Braun 1898-yil tazkiraning Manchestr nusxasini o’rganishni boshlaydi.1901-yilda Braun tadqiqotini tazkiraning Berlin nusxasi bilan davom ettiradi.
• Braunning shogirdi eronlik olim Muhammad Qazviniy (1877-1849) Muammad Qazviniy uchala qo’lyozma nusxalarni obdon o’zaro solishtirib chiqadi va London nusxasi uchun oldingi ikki nusxadan biri asos bo’lgan degan xulosaga keladi.Eduard Braun Manchester nusxasi XVI-XVII asrlarda ko’chirilgani ehtimoli borligini aytish bilan birga, Berlin nusxasi undan qariyb bir asr ilgari ko’chirilganligini ta’kidlaydi.

Eduard Grinvill Braun
Muhammad Qazviniy