Аудит ҳәм ревизия ортасындағы парқлар
№
Парқ
қылатуғын
белгилер
Аудит
Ревизия
1.
Мақсетлери
Финанслық есабаттың исенимлилиги
бойынша пикир билдириў, хызметлер
көрсетиў, клиентке жәрдем бериў ҳәм
бирге ислесиў
Сапластырыў
мақсетинде
кемшиликлерди
анықлаў
ҳәм айыпкер шахсларды
жазалаў
2.
Характеристикасы
Исбилерменлик искерлиги
Орынлаўшы
искерлик,
пәрманларды орынлаў
3.
Өз-ара ҳуқықый
қатнас
негизлери
Пуқаралық
ҳуқыкы,
хожалық
шәртнамаларға тийкарланып әмелге
асырыў
Административ
ҳуқық,
мәжбүрийлик,
жоқары
шөлкем
яки
мәмлекет
уйымлары
пәрманларына
муўапық әмелге асырыў
4.
Басқарыў
Горизонтал (-) байланыслар, клиент
пенен қатнасларда тең ҳуқықлылық,
Вертикал (+) байланыслар,
жоқары орган тәрепинен
байланыслары
оның алдында есабат бериў
тайынланыў, орынланыўы
ҳаққында
оған
есабат
бериў
5.
Хызметлерге
төлем
принциплери
Төлемди
клиент-кәрхана
яки
аудиторлық
тексериўиниң
буйыртпашысы шәртнама тийкарында
әмелге асырады
Төлемди жоқары орган яки
мәмлекет уйымы әмелге
асырады
6.
Әмелий
мәселелер
Клиенттиң
финанслық
жағдайын
жақсылаў, пассив (инвестор, кредитор)
лерди қамтыў, клиентке мәсләҳәтер
менен жәрдем бериў.
Активлерди
сақлаў,
жоғалтыўларды
сапластырыў ҳәм алдын
алыў.
7.
Нәтийжелер
Аудиторлық есабаты ҳәм аудиторлық
жуўмағын дүзиў менен жуўмақланады.
Финанслық есабаттың исенимлилигин
тастыйықлаўшы
аудиторлық
жуўмағының жуўмақлаўшы бөлими
басып шығарылыўы мүмкин.
Далолатнома – бул барлық
анықланған,
ҳәтте
әҳмийетсиз
болған
кемшиликлер
айтылған
ишки
ҳүжжет.
Далолатнома
жоқары
шөлкемге
яки
басқа
уйымларға
усынылыўы
мүмкин.
Жоқарыда айтқанымыздай, Республикамызда экономиканың еркинлестирилиўи ҳәм мүлк
формасының өзгериўи нәтийжесинде ревизияның орнын аудит ийелеўи тезлести. Бирақ, ревизия
пүткиллей жоғалып кетпейди ҳәм экономиканы мәмлекет тәрепинен тәртипке салыўдың
беккемлениўине қарап сақланып қалады.
Қадағалаў ушын сораўлар ҳәм тапсырмалар
1.
Өзбекистан Республикасында аудиторлық искерлиги дегенде не түсиниледи?
2.
Қайсы мәмлекетте биринши болып аудит пайда болған?
3.
Аудит жақсы раўажланған мәмлекетлердиң атын атаң?
4.
Аудиттиң мазмуны нелерден ибарат?
5.
Сиз қандай қадағалаў түрлерин билесиз? Олардың қысқа характеристикасын
бериң?
6.
Аудиторлық искерлигиниң тийкарғы мақсет ҳәм ўазыйпалары нелерден ибарат?
7.
Аудитор ҳәм клиент ортасындағы өз-ара байланыслар нелерден ибарат?
8.
Аудит ҳәм ревизияның қандай парқлары бар?
9.
Инициатива түриндеги аудиторлық тексериўиниң буйыртпашысы ким?
10.
Аудиторлық искерлигин тәртипке салыўшы тийкарғы норматив ҳүжжетлердиң
атын атаң?