Аuditоriya mаshg’ulоtlаri turi bo’yichа o’quv yuklаmаsi tаqsimоti (sоаt)

METALLORGANIK BIRIKMALAR

• Metallorganik birikmalar xaqida tushuncha.
• Metallorganik birikmalarning klassifikatsiyasi.
• Metallorganik birikmalarning olinishi.
• Metallorganik birikmalarning kimyoviy xossalari.

Molekulasida uglerod atomi bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri bog‘langan metall yoki metallmas atomlari bor birikmalar element-organik birikmalar deyiladi. Birinchi bo‘lib element - organik birikmalarni 1849-yilda ingliz olimi E. Frankland kashf etdi, u etil yodidga rux ta’sir ettirib dietilruxni sintez qildi va uglerod atomlari metallar bilan bevosita bog‘lanishi mumkinligini ko‘rsatdi:

• Molekulasida uglerod atomi bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri bog‘langan metall yoki metallmas atomlari bor birikmalar element-organik birikmalar deyiladi. Birinchi bo‘lib element - organik birikmalarni 1849-yilda ingliz olimi E. Frankland kashf etdi, u etil yodidga rux ta’sir ettirib dietilruxni sintez qildi va uglerod atomlari metallar bilan bevosita bog‘lanishi mumkinligini ko‘rsatdi:

1. Sof element-organik birikmalar. Bunday birikmalarda element atomlari faqat uglevodorod radikali bilan bevosita bog‘lanadi:

• 1. Sof element-organik birikmalar. Bunday birikmalarda element atomlari faqat uglevodorod radikali bilan bevosita bog‘lanadi:

2. Aralash element-organik birikmalar. Bularda element atom¬lari uglevodorod radikali bilan birga boshqa element bilan birik-kan bo‘ladi. Misol:

• 2. Aralash element-organik birikmalar. Bularda element atom¬lari uglevodorod radikali bilan birga boshqa element bilan birik-kan bo‘ladi. Misol:

Metall - organik birikmalar

• Metall - organik birikmalar
• D. I. Mendeleyev davriy sistemasidagi elementlarni ко‘pi metallar bo‘lgani uchun, element-organik birikmalarining asosiy qismini metall-organik birikmalar tashkil etadi. Davriy sistemaning I gruppa metali bo‘lgan Li, Na, Сu, II gruppa metali Zn, Mg, Hg, III gruppadan Al ning, IV gruppa metallaridan Sn, Pb ning hamda oraliq metallarning (Fe, Cr, Co, Ni, Pd, Pt) organik birikmalari ko‘plab olingan bo‘lib, quyida katta amaliy ahamiyatga ega bo‘lgan metallarning organik birikmalari bilan tanishamiz.