Аудитнинг халқаро стандарти 540 Ҳисоблаб чиқилган баҳолар, шу жумладан ҳАҚҚоний қиймат бўйича ҳисоблаб чиқилган баҳолар, ва улар билан боғЛИҚ очиб бериладиган маълумотлар аудити

Стандартни қўллашга доир қўлланма ва шарҳловчи материал 

Ҳисоблаб чиқилган баҳолар хусусияти

A1.
Бизнес фаолиятига хос бўлган ноаниқлик туфайли, молиявий ҳисоботларнинг баъзи бир
моддалари фақат тахминий ҳисобланиши мумкин. Бундан ташқари, актив, мажбурият ёки
капитал компонентининг муайян хусусиятлари, ёки молиявий ҳисоботларни тақдим этишнинг
асосида назарда тутилган баҳолаш асоси ёки усули молиявий ҳисоботлар моддасини баҳолашни
талаб қилиши мумкин. Молиявий ҳисоботларни тақдим этишнинг айрим асослари молиявий
ҳисоботларда муайян баҳолаш усулларини ва молиявий ҳисоботларда очиб берилиши лозим
бўлган маълумотларни белгилаб беради, бироқ айни вақтда, молиявий ҳисоботларни тақдим
этишнинг бошқа асосларида бундай махсус усуллар ва очиб берилиши лозим бўлган
маълумотларни назарда тутмайди. Ушбу АХСга Иловада молиявий ҳисоботларни тақдим
этишнинг турли асослари доирасида талаб этиладиган ҳаққоний қиймат бўйича баҳолашлар ва
очиб бериладиган маълумотларни аниқлаш усуллари кўриб чиқилади .

---


A2.
Айрим ҳисоблаб чиқилган баҳолар баҳолашнинг ноаниқлик даражаси нисбатан паст 
бўлишини назарда тутади ва муҳим бузиб кўрсатишларнинг пастроқ даражадаги рискларига
сабаб бўлиши мумкин, масалан: 

• Унча мураккаб бўлмаган бизнес фаолиятини амалга оширадиган тадбиркорлик субъектларида
юзага келадиган ҳисоблаб чиқилган баҳолар.

• Кўпинча тез-тез такрорланиб турадиган операциялар билан боғлиқлиги туфайли ҳисобланадиган
ва янгилаб туриладиган ҳисоблаб чиқилган баҳолар.

• Олиш осон бўлган маълумотларга, хусусан, фоиз ставкаси ёки қимматли қоғозларнинг
биржадаги нархлари тўғрисида чоп этиладиган маълумотларга асосланган ҳисоблаб чиқилган
баҳолар. Бундай маълумотлар ҳаққоний қиймат бўйича ҳисоблаб чиқилган баҳо нуқтаи назаридан
“кузатилаётган маълумотлар” деб номланиши мумкин. 

• Молиявий ҳисоботларни тақдим этиш учун қўлланиладиган асосда белгиланган баҳолаш усули
содда бўлган ва ҳаққоний қиймат бўйича баҳоланиши талаб этиладиган актив ёки мажбуриятга
осонгина қўлланиши мумкин бўлган ҳолларда ҳаққоний қиймат бўйича ҳисоблаб чиқилган
баҳолар. 

• Ҳисоблаб чиқилган баҳоларни аниқлаш учун қўлланиладиган модель умумэътироф этилган ёки
кенг тарқалган ҳолларда (моделнинг тахминлари ёки бошланғич маълумотлари кузатилаётган
маълумотлар бўлиши шарти билан) ҳаққоний қиймат бўйича ҳисоблаб чиқилган баҳолар. 

---

