АУДИТНИНГ ХАЛҚАРО СТАНДАРТИ 220 МОЛИЯВИЙ ҲИСОБОТЛАР АУДИТИ СИФАТИНИ НАЗОРАТ ҚИЛИШ
АХС 220 ни қўллаш доираси
Аудитнинг халқаро стандарти (АХС) 220 да аудиторнинг молиявий ҳисоботлар аудитини назорат қилиш тартиб-таомилларига нисбатан аниқ мажбуриятлари кўриб чиқилади. Шунингдек стандартда, агар керак бўлса, келишувни бажариш сифатини назорат тартибида кўриб чиқишни ўтказаётган шахснинг мажбуриятлари ҳам кўриб чиқилади. Ушбу АХС тегишли ахлоқий талаблар нуқтаи назаридан қаралиши лозим.
Сифатни назорат қилиш тизими ва келишув жамоаларининг роли
Сифатни назорат қилиш тизими, сиёсати ва тартиб-таомиллари учун аудиторлик ташкилоти (фирма)си жавобгар бўлади. СНХС 1 га мувофиқ, аудиторлик ташкилоти (фирма) ўзи қуйидагиларга оқилона ишонч ҳосил қилишини таъминлаш учун сифатни назорат қилиш тизими ишини белгилаши ва уни қўллаб-қувватлаши лозим:
Аудиторлик ташкилоти (фирма) ва унинг ходимлари профессионал талабларга ҳамда қонун ҳужжатлари ва меъёрий ҳужжатларнинг тегишли талабларига мувофиқлигига;
Аудиторлик ташкилоти (фирма) ёки келишув партнёрлари томонидан чоп этилган ҳисоботлар вазиятларга мос келишига.
АХС 220 2009 йилнинг 15 декабридан ёки ушбу санадан кейин бошланадиган даврлар учун молиявий ҳисоботлар аудитига нисбатан кучга киради.
Мақсади
Аудиторнинг мақсади унга келишув даражасида қуйидагиларга оқилона ишонч ҳосил қилиш имкониятини берадиган сифатни назорат қилиш тартиб-таомилларини бажаришдан иборат:
Аудит профессионал стандартларга ҳамда қонун ҳужжатлари ва тартибга солувчи органларнинг тегишли талабларига мувофиқ эканлигига;
Чоп этилган аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) вазиятларга мос келишига.
Аудитнинг халқаро стандартларида қўлланиладиган атамалар
Келишув партнёри – Келишув бажарилиши ҳамда аудиторлик ташкилоти (фирма) номидан чиқариладиган ҳисобот (хулоса) учун масъул бўлган ва зарур ҳолларда профессионал, қонунчилик ёки тартибга солувчи орган томонидан берилган тегишли ваколатларга эга бўлган партнёр ёки аудиторлик ташкилоти (фирма)даги бошқа бирон-бир шахс.
Аудитнинг халқаро стандартларида қўлланиладиган атамалар
Келишувнинг бажарилиши сифатини назорат тартибида кўриб чиқиш – Ҳисобот (хулоса) чиқарилишига қадар ёки ҳисобот (хулоса) чиқарилган санада келишув жамоаси томонидан ҳисоботни (хулосани) тайёрлашда чиқарилган катта аҳамиятга эга бўлган мулоҳазаларни ва эришилган хулосаларни объектив баҳолаш учун мўлжалланган жараён.
Аудитнинг халқаро стандартларида қўлланиладиган атамалар
Келишув бажарилиши сифатини назорат тартибида кўриб чиқишни ўтказадиган шахс – ҳисоботни (хулосани) тайёрлашда келишув жамоаси томонидан чиқарилган муҳим ҳукмлар ва эришилган хулосаларни объектив баҳолаш учун етарли ва тегишли тажрибага ва ваколатларга эга партнёр, аудиторлик ташкилотидаги бошқа шахс, тегишли малакага эга бўлган ташқи мутахасислар; ёки келишув жамоасининг аъзоси бўлмаган шахслардан ташкил топган гуруҳ.
Аудитнинг халқаро стандартларида қўлланиладиган атамалар
Келишув жамоаси – Келишувни бажарадиган барча партнёрлар ва ходимлар, шунингдек аудиторлик ташкилоти (фирма) ёки тармоқ аудиторлик ташкилоти томонидан жалб қилинган ва келишув тартиб-таомилларини бажарадиган ҳар қандай шахс. Ушбу жамоа таркибига аудиторлик ташкилоти (фирма) ёки тармоқ ташкилоти томонидан жалб этилган ташқи мутахасислар кирмайди.