Audio vizual texnologiyalari kafedrasi Ishlab chiqarish amaliyoti Hisobot

8-amaliyot kuni
Mavzu: Rastr algoritmlari asoslari Sohani bo`yash, Brezenxeym va Sazerland-Koxen algoritmlari. Ko`rinmas chiziqlar va sirtlarni olib tashlash.
Ko‘pgina grafik qurilmalar rastrli, ya’ni tasvirni piksellar (rastr) to‘g‘ri burchakli matritsasi (butun sonlardan tuzilgan setka) ko‘rinishda ifodalaydi. SHu sababli rastr algoritmlariga zaruriyat tug‘iladi. Ammo aytish joizki ko‘pgina grafik bibliotekalarda (modul) etarlicha oddiy rast algoritmlari mavjud.
Rastr (grafikasida) setkasida asosiy tushunchalardan biri bu bog‘lanishlik, ya’ni rastr chizig‘ining ikki qo‘shni (yonma-yon joylashgan) piksellarning bog‘lanish imkonyati. Savol: qachon (x1,y1) va (x2,y2) piksellar qo‘shni deb hisoblanadi?

To‘rt bog‘lanishlik. Piksellar qo‘shni deyiladi agar ularning x - koordinatalari yoki y -kordinatalari, birga(1) farq qilsa, ya’ni: to‘rt bog‘lanishlik tushunchasi sakkiz bog‘lanishdan kuchliroq, ya’ni ikkita to‘rt bog‘lanishlik piksellar har doim sakkiz bog‘lanishlik, teskarisi har doim o‘rinli emas.

Rastr setkasida ixtiyoriy egri chiziq P1, P2, ..., Pn piksellar guruhi orqali ifodalanadi, bu erda ixtiyyoriy ikkita Pi va Pi+1 – qo‘shni piksellar. YUqorida keltirilgan ta’riflarga ko‘ra egri chiziq to‘rt bog‘lanishlik va sakkiz bog‘lanishlik bo‘lishi mumkin.
Bu usul 1 yondoshishga to’g’ri keladi va har bir nuqta bilan ishlaydi. Tasvir tekistligidagi har bir nuqtaga (pikselga) (x,u) rangdan tashqari u xotirada saqlanadi. Dastlab uni (chuqurlik)
+∞ teng deb hisoblaymiz. Ixtiyoriy yoqni tasvir tekistligiga tasvirlash uchun uning har bir pikseli uchun Z chuqurligi hisoblanadi. Agar u dastlabki chuqurligidan kichik bo’lsa bu qiymat Z buferi kiritiladi va eski qiymati chiqarilib yuboriladi. Va Z buferidagi piksellar ekranda chiqariladi. Ko’shni piksellarni Z chukurligini hisoblashdi butun qiymati Brizensheyim algoritimidan foydalanish tavsiya etiladi. Aytish joizki Z koordinatsiya qiymati ob’ektlarning yorug’ligini berishda yoki ularni umuman chikarib yuborishda keng qo’llaniladi.