Audio jihozlar

AUDIO JIHOZLAR
Bugungi kunda tarkibida tovush adapteri va akustik tizimlar bo‘lgan audio tizimlar deyarli istalgan kompyuter tizimlari konfiguratsiyasining ajralmas qismi bo‘lib qolgan.

Tovush adapteri

Biz bugungi kunda turli xil kompaniyalar o‘rtasidagi raqobat tufayli tovushni yuqori sifatli qayta ishlash va yangratish dasturlari va qurilmalaridan foydalanish imkoniyatiga egamiz.
Tovush adapteri (tovush platasi) – bu kompyuterga tovushli axborotni yozish va eshittirishga imkon beruvchi qurilmadir. Bugungi kunda ishlab chiqarilayotgan deyarli barcha tizimli platalar tarkibida ko‘plab foydalanuvchilarning talablarini qondira oluvchi joylashtirilgan tovush platalari mavjud (integrallashtirilgan video karta bilan aynan bir xil). Yanada kuchli tovush adapteri alohida kengaytirish platasi ko‘rinishida bo‘ladi (1-rasm).

6.1-rasm. Tovush adapterining ko‘rinishi


Tovush adapteri razyomlari – tovush adapteri qanday bo‘lishidan qat’iy nazar tizim blokining orqa tarafida rangli razyomlar mavjud (2-rasm).
Chiziqli chiqish (Line-out) – faol kolonkalar va naushniklar ulanadigan stereo chiqish. Bu razyom yordamida magnitofon kolonkasi yoki musiqiy markaz orqali musiqani eshittirish hamda unga yozish uchun kompyuterga har xil musiqiy jihozlarni (masalan, magnitofon yoki musiqiy markaz) ulash mumkin.

2-rasm. Tizimli plataga joylashtirilgan tovush adapterining audio razyomlari.



3-rasm. Tovush adapterining asosiy razyomlari.


Chiziqli kirish (Line-in) – boshqa eshittirish qurilmalarini ulash uchun stereo kirishdir. U boshqa qurilmalardan kompyuterga tovushni yozish imkonini beradi. Odatda, Line-in razyomi ko‘k rangda bo‘ladi (3-rasm).
Mikrofon (Mic-in) – kompyuterga eng sodda mikrofonlarni ulash va ovozni yozish (yoki boshqa tovushlarni) uchun qo‘llaniladigan monofonik razyom. Bu razyom odatda qizil yoki pushti rangda bo‘ladi.
Djoystik porti (MIDI/gameport) – o‘yin qurilmasi (djoystik) yoki sintezator klaviaturasini ulash imkonini beruvchi to‘g‘ri burchakli razyom. Ko‘pchilik oddiy tovush adapterlari bu razyomlarga ega, biroq yanada mukammal va narxi qimmat tovush adapterlarida bir nechta qo‘shimcha razyomlar ham bo‘lishi mumkin.
Kolonka/sabvuferga chiqish (Speaker-out/Subwoofer) – chiziqli chiqish Line-out dan farqli ravishda kuchaytirgichga ega bo‘lgan stereo chiqishdir. Bu razyomga (kuchaytirgichga ega bo‘lmagan) passiv kolonkalarni yoki sabvuferni ulash mumkin. Bu razyom olov rangda bo‘ladi.


TV-tyunerlar
TV-tyuner kompyuter yordamida televizion ko‘rsatuvlarni qabul qilish imkonini beradi. Shuningdek, ba’zi bir TV-tyunerlar radio eshitish va videomatnni ko‘rib chiqishning ham imkonini beradi. Buning hammasini maxsus dasturlar yordamida boshqarish mumkin.
TV-tyuner platasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri kompyuterning tizimli platasi razyomiga ulash imkonini beruvchi razyom mavjuddir (4-rasm). Ulangan kengaytirish platasi tizimli plataning bir qismi sifatida ma’lumotlarni qabul qiladi va jo‘natadi. Jo‘na tilgan ma’lumotlar tarkibida TV-tyuner platasi uchun ajratilgan raqamli format ko‘rinishidagi televizion tasvirlar mavjud.

4-rasm. TV-tyuner platasi
Kengaytirish platalarini o‘rnatish uchun razyomlarning uchta turi mavjud: ISA, PCI va AGP. Eskirgan ISA razyom oddiy qurilmalarni ulash uchun mo‘ljallangan. Razyomlarning bunday turi tizimli plata bilan tez axborot almashinuvini amalga oshirishga imkon bermaydi. PCI razyomlari nisbatan tez ma’lumot almashinuvini ta’minlaydi. Shuning uchun videokarta yoki TV-tyuner kabi murakkab qurilmalar uchun juda mos keladi. AGP razyomi PCI razyomining bir turi bo‘lib, 3D videokartalar uchun maxsus ishlab chiqarilgan.