Atrof-muhit muhofazasi

Qashqadaryo havzasi tog’ oldi – adilar va past tog’larning asosiy

agroiqlimiy ko’rsatgishlari.

Absolyut balandlik, m	380-660
Yanvarning o’rtacha harorati ^0C	0 - +2
Vegetatsiyali qishlarning foizi	60-80
Haqiqiy qishlarning davom etishi, kun	20
Nisbiy sokinlik davri. kun	66-80
O’rtacha absolyut minimum, ^0C	-15 -20
Haroratlarning absolyut minimum ^0C	-29
Manfiy haroratlar jami ^0C	-40 -60
Iyulning o’rtacha harorati ^0C	+28 +29
Yozdagi (VII- IX) garmselli kunlar (o’rtacha)	13-47
Eng yuqori haroratlar ^0C	+43 +47
Iyuldagi soat 13da nisbiy namlik %	18-27
+10 dan yuqori haroratlar jami ^0C	4750-5300
Yog’inlar mm	290-545

VI – VII, %	3
XII –II, %	36-39
Quruq davrning boshlanishi	29-28

1.2 Suv resurslari va ulardan foydalanish.

O’lkamizda suv resurslarining asosiy manbalari tog’lardagi muzliklar doimiy va mavsumiy qor qoplanish, ulardan tug’iladigan daryolar, soylar, buloqlar, suv omborlari, ko’llardagi tabiiy gaz suvlardan hamda yer ostida joylashgan chuchuk va o’rtacha minerallashgan suvlardan iborat, bularga qo’shimcha ravishda suv osti va muzlik ko’llari suvlarini,termal yerosti suvlarini, tozalangan suvlarni, oqova suvlarning bir qismini, atmosfera yog’inlarini va tuproqdagi namlikni kiritish mumkin ( Hikmatov va b. 2001 y).

Qashqadaryo havzasi tabiiy – gidrologik rayonlashtirish tarixlarida Amudaryo havzasining bir qismi sifatida qaraladi. Amudaryo havzasiga mansub bo’lgan daryolardagi suvlarning yillik zaxirasi 73.8 km³ ga yaqin bo’lib, O’rta Osiyo daryolari suvlari zaxirasining qariyb 55:4% ini tashkil etadi. Jadvakda Amudaryo havzasiga mansub bo’lgan daryolarning suv resurslari to’g’risida ma’lumotlar keltirilgan.

Qashqadaryo havzasining suv resurslari asosan daryolar, soylar, buloqlar, ko’llar hamda yerosti suvlaridan tashkil topgan. Havzaning asosiy suv manbalari Qashqadaryo va uning irmoqlari Oqsuv, Panxoz, Jinnidaryo, Yakkabog’daryo, Turnabuloq, Langardaryo, Katta O’radaryo, Kichik O’radaryo va g’uzor daryolarining suvlaridan iborat. Havzadagi suv resurslarining asosiy manbai bo’lgan daryolar hududiy jihatdan juda notekis joylashgan. Ta’kidlab o’tilganidek, havza doirasida uzunligi 10km dan 200km gacha bo’lgan 120dan ortiqroq katta –kichik daryolar mavjud. Ammo ularning asosiy qismi tog’li va tog’oldi hududlar bo’ylab oqadi.

1.3-jadval.