Atom elektr stantsiyalari. Aes: ishlash printsipi, xususiyatlari, tarixi va qiziqarli faktlar aes fizikasiga oid xabar

Atom energetikasining fizik asoslari.
Tabiatdagi barcha moddalar mayda zarrachalardan - doimiy harakatda bo'lgan molekulalardan iborat. Tana issiqligi molekulalar harakatining natijasidir.
Molekulalarning to'liq dam olish holati mutlaq nol haroratga to'g'ri keladi.
Moddaning molekulalari bir yoki bir nechta kimyoviy elementlarning atomlaridan iborat.
Molekula - berilgan moddaning eng kichik zarrasi. Agar siz murakkab moddaning molekulasini uning tarkibiy qismlariga ajratsangiz, siz boshqa moddalarning atomlarini olasiz.
Atom - berilgan kimyoviy elementning eng kichik zarrasi. Uni kimyoviy jihatdan hatto kichikroq zarrachalarga bo'lish mumkin emas, garchi atom ham o'zining ichki tuzilishiga ega va musbat zaryadlangan yadro va manfiy zaryadlangan elektron qobiqdan iborat.
Qobiqdagi elektronlar soni birdan yuz birgacha. Oxirgi elektronlar sonida Mendelevium deb nomlangan element mavjud.
Ushbu element D.I.Mendeleviy nomi bilan atalgan. 1869 yilda davriy qonunni kashf etgan Mendeleev, unga ko'ra barcha elementlarning fizik-kimyoviy xossalari atom og'irligiga bog'liq bo'lib, ma'lum davrlardan so'ng shu kabi fizik-kimyoviy xossalarga ega elementlar mavjud.
Atomning yadrosi.
Uning massasining asosiy qismi atom yadrosida to'plangan. Elektron qobig'ining massasi atom massasining foiz qismining atigi bir qismidir. Atom yadrolari - bu musbat elektr zaryadi bo'lgan elementar zarrachalar-protonlardan va elektr zaryadsiz zarralar - neytronlardan tashkil topgan murakkab shakllanishlar.
Ijobiy zaryadlangan zarralar - protonlar va elektr neytral zarralar - neytronlar birgalikda nuklon deb nomlanadi. Atom yadrosidagi protonlar va neytronlar yadro kuchlari deb nomlangan.
Yadroning bog'lanish energiyasi - bu yadroni alohida nuklonlarga bo'lish uchun zarur bo'lgan energiya miqdori. Yadro kuchlari kimyoviy bog'lanish kuchidan millionlab marta kattaroq ekan, demak, yadro birikma bo'lib, uning kuchi molekuladagi atomlarning tutashuv kuchidan o'lchovsiz oshib ketadi.
Vodorod atomidan 1 kg geliy sintez qilinganda 16000 tonna ko'mir yoqilganda issiqlik miqdoriga teng miqdorda issiqlik chiqadi, 1 kg uran bo'linib chiqqanda 2700 tonna ko'mir yoqilganda chiqadigan issiqlikka teng miqdorda issiqlik chiqadi.
Radioaktivlik.
Radioaktivlik - bu alfa, beta va gamma nurlari chiqishi bilan birga bir kimyoviy elementning beqaror izotoplarini boshqa element izotoplariga o'z-o'zidan o'tkazish qobiliyati.
Elementar zarralarning (neytronlar, mezonlar) transformatsiyasini ba'zan radioaktivlik ham deyiladi.