Atf va dnk bo’yicha masalalar

DNK molekulasi uzunligi, nukleotidlar soni, H₂ bog’larni aniqlashga doir masalalar
1. DNK molekulasining tarkibida 1320 ta adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidlari umumiy nukleotidlarning 33% ni tashkil qilsa, DNKning uzunligi necha nm bo’ladi?


Izoh. DNK molekulasi ikki zanjiridagi nukleotidlar o’zaro bir-biriga vodorod bog’lar orqali, har bir zanjirdagi nukleotidlar esa bir-biriga o’zaro fosfodiefir bog’lar orqali bog’langan. Ushbu fosfodiefir bog’lar soni har bir zanjirda nukleotid sonidan 1 taga, DNK dagi jami nukleotidlardan 2 taga kam. Vodorod bog’lar A va T orasida 2 ta G va S orasida 3 ta joylashgan, bir zanjirdagi nukleotidlar orasidagi masofa 0.34 nm yoki 3.4 A⁰ ga tang. DNK tarkibidagi xar bir nukleotid tarkibida 1 tadan pentoza bo’ladi.
Yechim: 33%---------1320 ta
100%---------x=4000 ta
DNK uzunligi hisoblanayotganda 1 ta zanjirdagi nukleotidlar soni hisobga olinadi. Shunga ko’ra 4000/2=2000 ta 2000x0.34= 680 nm
Javob. 680 nm
2. DNK ning tarkibidagi 69 juft nukleotid bo’lib, ularning tarkibida G nukleotidlari umumiy miqdori T nukleotidlaridan ikki xissa ko’p bo’lsa, ushbu DNK fragmentidagi vodorod bog’lar sonini aniqlang?
Izoh. DNK molekulasida adenin doimo timinga, guanin esa sitozinga doimo son jihatdan tengdir.
Yechim: Guanin nukleotidi timindan ikki xissa ko’p ekan demak sitozin ham adenindan ikki xissa ko’p bo’ladi.
Shunga ko’ra: x+2x=69 ta
3x=69
x=23; 2x=46.
Javob. 184 ta

3. DNK bo’lagi tekshirilganda, unda 100000 ta vodorod bog’ mavjudligi aniqlandi. Agar bu bog’larning 60% ini G-S juftligi hosil qilsa, DNK bo’lagining uzunligi qancha?(qo’shni asoslar orasidagi masofa 0.34 nm)

Izoh. Vodorod bog’lar A va T orasida 2 ta G va S orasida 3 ta joylashgan, bir zanjirdagi nukleotidlar orasidagi masofa 0.34 nm yoki 3.4 A⁰ ga tang.
Yechish: 100000---------100%
60000 =x --------- 60%
60000/3=20000; 40000/2=20000
40000x0.34=13600
Javob.13600 nm
4. Agar DNK molekulasida A larning umumiy soni 24 ta bo’lib, ular barcha nukleotidlarning 16 % ni tashkil qilsa, barcha nukleotidlarning umumiy soni va har birining % dagi miqdorini, ular orasidagi H bog’larning umumiy sonini aniqlang.
Izoh. Vodorod bog’lar A va T orasida 2 ta G va S orasida 3 ta joylashgan.
Yechimi:
1) A=T, demak 24 A=24 T, 16% A=16% T.
2) 100%-(16%+16%)=68% G va S lar,ularning ham o’zaro miqdori teng, demak, 68%/2=34% dan G va S lar.
3) 24 A-------------16%
x G-------------34% x=51 ta G demak, 51 ta S.
4) Umumiy nukleotidlar soni: 24 A+24 T+51 D+51 S=150.
Yoki 24%--------------16%
x------------------100% x=150.

1. DNK molekulasining tarkibida 1222 adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 26%-ini tashkil qilsa, bu holda DNK ning tarkibida umumiy nukleotidlarning soni nechtaga teng ?

A) 2350 ta
B) 4700 ta
C) 3540 ta
D) 13500 ta
2. DNK molekulasi 12 juft bo’lgan nukleotiddan iborat.Agar asoslar orasidagi masofa 3.4 A⁰ bo’lsa,mazkur DNK bo’lagining uzunligini toping?
A) 34 A⁰
B) 40.8 A⁰
C) 3.8 A⁰
D) 4.08 A⁰
3. DNK molekulasining tarkibida 3125 adenin nukleotidi bor . Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 20 % - ini tashkil qilsa, bu holda timin nukleotining soni nechtaga teng ?
A) 3125 ta B) 6250 ta
C) 9375 ta D) 4320 ta
4. DNK molekulasi tarkibida (T) timin nukleotidi umumiy zanjirining 16% ni tashkil etadi .Qolgan nukleotidlarning har biri necha foizini tashkil qiladi ?
A) A – 32, G – 32, S – 32
B) A – 34, G – 16, S – 16
C) A – 16, G – 34, S – 34
D) A – 16, G – 16, S – 16
5. DNK molekulasi muayyan fragmentining uzunligi 73,1nm ga teng. DNK molekulasidagi nukleoditlar orasidagi masofa 0,34 nm ga teng bo’lsa, ushbu fragmentda nechta nukleodit bor?
A) 21,5 ta B) 305 ta
C) 430 ta D) 215 ta
6. DNK molekulasida guanin va sitozin nukleotidlari orasida uchta vodorod bog’, adenin va timin nukleotidlari orasida ikkita vodorod bog’i mavjud. Ma’lum bir DNK molekulasida 1170 ta vodorod bog’lari bo’lsa hamda ushbu fragmentda umumiy nukleotidlarning 30 % ini guanin tashkil qilsa, undagi guanin va adenin nukleotidlarning sonini aniqlang.
A) 540ta; 360ta
B) 270ta; 180ta
C) 351ta; 234ta
D) 135ta; 90ta
7. DNK molekulasining tarkibida 1222 adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 26 % ini tashkil qilsa bu holatda guanin nukleotidining soni nechaga teng?
A) 1128 ta
B) 2256 ta
C) 2444 ta
D) 1222 ta
8. DNK molekulasi muayyan fermentning uzunligi 33.32 nm, DNK molekulasidagi nukleotidlar orasidagi masofa 0.34 nm ga teng. Ushbu DNK fragmentida nechta nukleotid bor?
A) 89 ta
B) 196 ta
C) 98 ta
D) 133 ta
9. i-RNK ning uzunligi 272 A⁰ bo'lsa, DNK ning tarkibida necha juft nukleotid bo'ladi?
A) 160 juft
B) 80 juft
C) 40 juft
D) 400 juft
10. DNK tarkibidagi terminator kodonlarni ko'rsating.
A) UAA, UAG, UGA
B) ATT, АТС, ACT
C) TAA, TAG, TGA
D) AUG, UGA, AUU
11. DNK fragmentida 250 ta T nukleotidi mavjud bo'lib, umumiy nukleotidlarning 25%ini tashkil qiladi. Mutatsiya natijasida T nukleotidlari 10%ga kamaydi, G nukleotidi esa 4, 8% ga ortdi (keltirilgan nukleotidlarning dastlabki soniga nisbatan). Dastlabki va mutatsiyaga uchragan DNK fragmentida nechta vodorod bog'i borligini toping.
A) Dastlabki - 1250; mutatsiyadan so'ng-1236
B) Dastlabki - 1250; mutatsiyadan so'ng-1114
C) tj.y
D) Dastlabki - 1250; mutatsiyadan so'ng-1215
12. DNK molekulasining bitta zanjirida nukleotidlar quyidagi nisbatda uchraydi: A- 21; G-18; S-16; T-19; (A,G purin; S,T,U pirimidin asosi).
DNK molekulasidagi purin asoslarining soni nechta bo'ladi?
A) 39 ta
B) 78 ta
C) 74 ta
D) 41 ta
13. DNK bitta zanjirida 90 ta A bor. Shu DNK fragmentidan transkripsiyalangan i- RNK zanjiridagi G soni DNK ning o’sha zanjiridagi A lar sonidan 17 marta ko’p. RNK dagi A lar soniundagi umumiy nukleotidlarning 17% ini tashkil etadi. RNK zanjiridagi S lar soni U lar sonidan 3 marta ko’p. DNK fragmentining uzunligini (nm) toping?
A) 774.18 nm
B) 1548.36 nm
C) 387.09 nm
D) 516.12 nm
14. DNK fragmentida 222ta A nukleotidi mavjud bo’lib umumiy nukleotidlarning 10% ini tashkil qilishi ma’lum. Shu fragmentga restriktaza fermenti yordamida ishlov berilgandan so’ng A-T juftligi 9,.91% ga G-S juftligi esa 25% ga kamaydi. Dastlabki va ishlov berilgandan so’ng DNK fragmentining uzunligini toping (nm).
A) 1110 nm; 377.4 nm
B) 377.4 nm; 866 nm
C) 377.4 nm; 294.44 nm
D) 754.8 nm; 588.88 nm
15. DNK ning tarkibidagi 75 juft nukleotid bo’lib, ularning tarkibida G nukleotidlari umumiy miqdori T nukleotidlaridan ikki xissa ko’p bo’lsa, ushbu DNK fragmentidagi vodorod bog’lar sonini aniqlang?
A) 150 ta
B) 200 ta
C) 120 ta
D) 184 ta
16. DNK bitta zanjirida 90 ta A bor. Shu DNK fragmentidan transkripsiyalangan i- RNK zanjiridagi G soni DNK ning o’sha zanjiridagi A lar sonidan 17 marta ko’p. RNK dagi A lar soniundagi umumiy nukleotidlarning 17% ini tashkil etadi. RNK zanjiridagi S lar soni U lar sonidan 3 marta ko’p. DNK fragmentining uzunligini (nm) toping?
A) 774.18 nm
B) 1548.36 nm
C) 387.09 nm
D) 516.12 nm
17. DNK molekulasining bitta zanjirida fosfodiefir bog’lari 19 ta. A nukleotidi DNK molekulasining birinchi zanjirini umumiy nukleotidlarni 20% ni tashkil etsa (zanjirda purin asoslari 50 % ) DNK ning ikkinchi zanjirida nukleotidlar soni nechta bo’ladi?
A) G-12: S-12: T-8: U-8
B) G-6: S-6: T-4: U-0
C) G-24: S-24: T-16: U-16
D) G-12: S-12: T-8: U-0
18. DNK tarkibida A nukleotidlari112 ta bo’lib, umumiy nukleotidlarni 40% ni tashkil qiladi. Shu DNK mutatsiyaga uchragandan keyin undan i-RNK sintezlangan. Shu i-RNK tarkibidagiS lar soni mutatsiyadan oldingi DNKning bitta zanjiridagi G lar soniga teng bo’ldi. G lar soni esa mutatsiyadan oldingi DNK tarkibiga kiruvchi G-S orasidagi H- bog’lar soniga teng bo’ldi. Shu i-RNK dagi A va U lar soni o’zaro teng bo’lib, umumiy nukleotidlarni 30% ni tashkil etadi. Mutatsiyaga uchragan DNK tarkibiga kiruvchi S lar sonini va T lar sonini umumiy yig’indisini toping.
A) 140 ta
B) 160 ta
C) 210 ta
D) 120 ta
19. Agar T nukleotidlari S nukleotidlaridan bir yarim marta ko’p bo’lsa, DNK uzunligini toping?(DNK tarkibida 100 nukleotid bor.)
A) 34 nm
B) 17 nm
C) 170 nm
D) 23 nm
20. Barcha nukleotidlar soni teng bo’lgan DNK tarkibida 300 ta H bog’ bo’lsa, unda fosfodiefir soni nechta bo’ladi?
A) 118 ta
B) 119 ta
C) 239 ta
D) 238 ta
21. DNK molekulasi gidroliz natijada 44600 ta pentoza hosil bo’ldi. DNK ni uzunligi qancha bo’ladi?
A) 7519 nm
B) 7321 nm
C) 6454 nm
D) 7582 nm
22. Gemoglobin sinteziga javobgar bo’lgan DNK tarkibida A-T juftligi G-S juftligidan ikki marta ko’p. Shu endonukleaza fermenti ta’sirida bo’laklarga bo’linganda A-T juftligi 3.5% ga kamaydi, G-S juftligi esa X % ga ko’paydi. Hosil bo’lgan H bog’lar soni 3954 ta bo’lsa, G-S juftligi necha % ga ortgan?
A) 1.6 %
B) 1.74 %
C) 1.5 %
D) 2.5 %
23. DNK fragmentida 444 ta A nukleotidi mavjud bo’lib, G sonlar 30% ni tashkil etadi. Mutatsiya natijasida A-T 9.01% ga kamaydi, G-S juftligi esa 24.92% ga ko’paydi. Dastlabki va ishlov berilgandan so’ng DNK da H bog’lar soni nechta bo’lib qoladi?
A) 2886 ta; 3304 ta
B) 3305 ta; 2886 ta
C) 2664 ta; 3305.5 ta
D) 2664 ta; 2886 ta
24. DNK zanjirida 498 ta fofodiefir bog’ bor. Agar 20% A bo’lsa G-S orasidagi H bog’ qancha?
A) 540 ta
B) 200 ta
C) 450 ta
D) 650 ta
25. DNK bitta zanjirida 90 ta A bor. Shu DNK fragmentidan transkripsiyalangan
i-RNK zanjiridagi G soni DNK ning o’sha zanjiridagi A sonidan 17 marta ko’p. RNK dagi A lar soni undagi umumiy nukleotidlarning 17 % ini tashkil etadi. RNK zanjiridagi S lar soni U lar sonidan 3 marta ko’p. DNK dagi nukletidlar sonini toping.
A) 2277 ta
B) 2727 ta
C) 4554 ta
D) 4500 ta
26. Agar DNK zanjiridagi G nukleotidlarining umumiy soni 16 ta bo’lib, ular T nukleotidlar umumiy sonidan 2,5 marta kam ekanligi ma’lum bo’lsa, ushbu DNK dagi barcha nukleotidlar yig’indisini va H bog’lar sonini toping.
A) 80ta; 128ta
B) 112ta; 138ta
C) 112ta; 128ta
D) 56ta; 64ta
27. DNK molekulasi gidroliz natijada 44220 gr pentoza hosil bo’ldi. DNK ni uzunligi qancha bo’ladi?
A) 56.1 nm
B) 112.2 nm
C) 1122 nm
D) 7517.4 nm
28. Agar DNK molekulasida A larning umumiy soni 24 ta bo’lib, ular barcha nukleotidlarning 16 % ni tashkil qilsa, barcha nukleotidlarning umumiy soni va har birining % dagi miqdorini, ular orasidagi H bog’larning umumiy sonini aniqlang.
A) 136 ta; G(20), S( 36), T( 14), 144 ta
B) 140 ta; T(18), S( 34), G(36), 186 ta
C) 150 ta; T(16), G(34), S(34), 185 ta
D) 150 ta; T( 16), G( 34),S(34), 201 ta
29. Purin va pirimidin soni teng bo’lgan DNK dan sintezlangan oqsilning massasi 6240 Da bo’lsa vodorod bog’lar soni hamda DNK dagi pentozalar soni nechta.
A) 130ta; 104ta
B) 390ta; 312ta
C) 156ta; 78ta
D) 234ta; 156ta
30. DNK molekulasining ikki ipida 12800 ta nukleotid bor bo'lib shulardan 1600 tasi timin. Agar guaninlarni 1920 tasi 2-ipda joylashgan bo'lsa, DNK molekulasidagi adeninlar umumiy nukleotidlami necha foizini tashkil etadi
A) 30%
B) 15 %
C) 20 %
D) 12,5 %.
31. Agar DNK tarkibida 400 ta purin asoslari bo’lsa, shu DNK fragmentida nechta dezoksiriboza mavjud?
A) 200 ta
B) 600 ta
C) 800 ta
D) 400 ta
32. DNK bitta zanjirida dezoksiriboza va fosfat kislotalar qoldig’i 1118 tadan bor. Shu zanjirda A nukleotidi 22 %, G 33 %, T 22 % bo’lsa DNK zanjirlari orasida nechta vodorod bog’i bor?
A) 5124 ta
B) 2862 ta
C) 2562 ta
D) 5724 ta
33. DNK da 400 ta vodorod bog’ bo’lib, A-T orasidagi vodorod bog’lar umumiy bog’larning 58 % ini tashkil etsa, shu DNK dagi S umumiy nukleotidlarning necha % ini tashkil qiladi?
A) 33,72 %
B) 16,27 %
C) 42 %
D) 58 %
34. i RNK ning tarkibida 102 ta nukleotid bo’lsa, DNK ning uzunligi necha A⁰ bo’ladi?
A) 204 A⁰
B) 173.4 A⁰
C) 346.8 A⁰
D) 69.36 A⁰