Atdd tüm Hakları Saklıdır Çarlık Rusyası Döneminde Semerkant

Academic Journal of History and Idea       

Vol.6 /Num.1  

G’afforov / pp 1 - 24 

March   2019 

 

15 

 

Ularni lavozimga uyezd boshlig’i tasdiqlagan. Qishloq jamoasi yig’ini ularga yiliga 200 

so’mdan  maosh  belgilagan.  Yig’in  ariklarga  qarovchi  miroblarni  ham  saylab,  ularga  maosh 

tayinlagan.  Katta  ariqlarni  to’gridan-to’g’ri  harbiy  gubernator  tomonidan  tayinlanadigan  ariq 

oqsoqollari boshqarib, ular irrigasiya mudiriga itoat qilishgan. 

Volost  boshqaruvchilari,  qishloq  oqsoqollari  va  ularning  yordamchilari  25  yoshdan 

kichik bo’lmasligi, sudlangan, xizmatdan bo’shagan, lavozimidan chetlatilgan kishi bo’lmasligi 

shart bo’lgan.

33

 

Rus  ma’muriyatining  aholiga  «o’zini-o’zi  boshqarish»  va  «saylov  huquqini  berishi» 

g’irt  siyosiy  lo’ttibozlikdan  iborat  bo’lib,  aslida  ishning  tizgini  ularning  qo’lida  qolgan.  Ya’ni 

volost va qishloq darajasidagi boshqaruvni tashkil etish go’yo mahalliy jamiyat ixtiyoriga berish 

yo’li bilan ularni ovuntirishni ko’zlagan va lekin boshqaruv nazorati chor hukumatining diqqat-

e’tiborida bo’lgan. 

Chor  hukumati  kadrlar  siyosatiga  o’ta  ehtiyotkorlik  bilan  yondashib  ish  tutgan. 

Xususan,  agar  volost  boshqaruvchisi  shaxsiy  biron-bir  sababga  ko’ra  rus  ma’muriyatini 

qanoatlantirmasa,  viloyat  harbiy  gubernatori  yangi  saylov  tayinlashi  yoki  boshqaruvni  o’z 

ixtiyoriga  ko’ra  boshqa  odam  bilan  almashtirishi  mumkin  edi.  Shuningdek,  chor  hukumati 

uchun  mahalliy  ma’muriyat,  eng  avvalo,  soliq  va  yig’imlarning  muvaffaqiyatli  va  o’z  vaqtida 

to’planishiga  katta  yordam  bergan.  Shuning  uchun,  K.P.Kaufman  bu  yangi  tashkilotlarning 

chorizm  oldidagi  muhim  rolini  qayd  etib,  shunday  deydi:  «Mahalliy  halq  boshqaruvisiz  -  na 

yig’imlarning  kelib  tushishiga,  na  yangi  ochilgan  muassasalarning  to’g’ri  faoliyat  yuritishiga 

umid qilib bo’lardi».

34