|
Assembler tilinin’ Assambleya ha’m Kompilyator pragrammalastiriw tilinen parqi
Assambleya inglisshesi( Assambleya " jiynaliw ma’nisinde), eger assambleya tilinen sózme -sóz awdarilsa, assambleyanıń ma’nisi menen.
Assambleya tilinde jazılǵan programmanı mashina tilindegi programma assambleyasına aylandırıw ( Assembler ). Bunnan tisqari, bunı ámelge asırıw ushın programma haqıyqatı, assembler ( Assembler aytadı ). Eger bul noto'ǵri ichlatilgan bolsa -da, " assambleyer" yamasa " assambleyer tili" ( Assembler tili dep ataw múmkin) tilinde mániste . Sonıń menen birge, dáslepki kompyuterlerde " assambleyer" " jiynaliw programması" dep atalǵan jaǵdaylar bolǵan.
Protsessor tuwridan-tuwri islewi múmkin bolǵan til bul mashina tili. Biraq, mashina tili ekilik cifrlardıń dizimi bolǵanlıǵı sebepli, adamlar bunı túsiniwleri ju’da qıyın. Sol sebepli, odamlar ushın tuwridan-tuwri mashina tilin jazıw ornına mnemonika dab atalǵan buyrıq sózlerinde programmalardı jazıw arqalı adamlar ushın túsiniw ańsatlaw. Biroq, jiynaliw tiliniń manisi hár bir protsessorg’a so'nlaw táriplengendey bolıp, protsessor arqalı apparattı basqarıw da óz ishine aladi. Sol sebepli kóbinese, tap sol protsessordan paydalanılǵan táǵdirde de, programmalardıń sáykesligi sheklengen.
Óqitiwnin’ assotsiatsiya tiline hám mashina tiline sáykes keletinlerge assambleyerga (jollama ) hám solǵa kórsetpe ámeldegi. Bular mashinalar tili menen birden jazıwmalarga iye bolǵanlıǵı sebepli, programmistler protsessor ishin túsinip programmalar jazıwları múmkin.
Montaj tilinde, tómen da’rejedegi operatsiyalar yamasa opcodes dep mashina tiline uyqas etiledi bildirdi jılda mnemonics. Bázi opkodlar mashina buyriǵinin’ bir bólegi retinde bir yamasa bir neshe operandlarni talap etedi. Bunnan tisqari, kóplegen assambleya tilleri jarlıqlar hám belgilerdi operandalar retinde isletiw arqalı mánziller hám turaqlılıqtı ańlatıwı múmkin jáne bul bahalardı programmada bolǵanı sıyaqlı jazıwdı islew múmkin ( qattı kodlaw ). Makro Assembler- da sol tilindegi tekstke udindan at beriwge hám úshewler bul tekstti basqa kodqa kirgiziw ushın úshewler bul atdan paydalanıwǵa múmkinshilik beretuǵın so'l kórsetpeler qábiletleri bar. Kóplegen montajshılar programmanı islep shıǵıwda járdem beriw,jiynaw jarayinin basqarıw hám disk rostkadrovka etiwge járdem beriw sıyaqlı qosımsha mexanizmlerge iye.
Mashina tilin adamlar túsiniwi qıyın, sebebi ol isletilgen esaplaw ta’rtibin CPU ishki dúzilisine baylanisli bolǵan juda ápiwayı operatsiyalarǵa ajratadı hám ózgartiradi. Sol sebepli, kompyuter tillerin tartibga salıw paytida programmalastırıw insan programmistleri ushın awir júk edi.
Sol sebepli, mashina tiliniń ózi jazıw ornına, mashina tiliniń " ma’nisine" sáykes keletuǵın qısqa belgiler hám sózlerdi birlestiriw hám olardi programmalastırıw ushın xarakteristikalaw kórip shıǵıldı.
Dúnyada ámelde isletken birinshi fon Neumann kompyuteri esaplanǵan EDSAC ju’klewshi (sirtqi yad apparatınan programmalar hám mag’liwmatti oqıytuǵın hám ularni tiykarǵı saqlaw apparatına jazatuǵın programma ) allaqachon baslanıwiy funktsiyalardı ámelge asırǵan. montajshı bar. EDSAC sózge jóneltirilgen arxitekturası hám bir sózden ibarat buyrıqlar uzınlıǵına iye bolǵan turaqlı uzınlıqtaǵı buyrıqlar mashinası bolıp, kirisiw úskenesi qoǵoz lenta hám belgilerge jóneltirilgen. EDSAC júklegichi bólsheklerdi A100 F belgiler qatarından qoǵoz áspili cifrlı bahaǵa aylandırıw hám " 100 adresindegi bahanı akkumulyatorga qosıw" buyruǵini ichlab shıǵarıw sıyaqlı onlıq sistemanı konvertatsiya qılıw sıyaqlı funktsiyalar menen úskenelestirilgen..
Mashina tiline ótiswdi odamlar qol menen ámelge asırıwı múmkin. Buǵan qoldı jiynaw deyiledi. Mashina tili jaysha belgilengen qaǵıydalarǵa muwapıq belgiler hám sózlerden payda bollıǵi sebepli, avtomatikalıq túrde mashina tilin shıǵaratuǵın programmalar jaratila baslandı. Úshewler bul programma assembler dab ataladı.
Kompyuter toriyxinin’ dáslepki kúnlerinde mashina tilindegi programmalardı jaratiw ushın bunday programmalastırıw avtomatikalıq programmalastırıw dep atalǵan.
50-jıllardıń baslarına tán bir kúlkili waqıya haqqındaǵı qısqa gúrriń bar: Donald Gilliesga fon Neumann holi oylap tabıw etilmegen montajshini islep shıǵıwda da’rriw rawajlanıwdı toqtatıw kerekligin aytqan. Sol waqitta Neyman kompyuterler adamlar qol menenvislewi múmkin bolǵan arzımas wazıypalardı islegen waqıt keledi dep oylamaǵan, bálki bul jaysha waqtın paydasız sarplaǵan dep oylag’an edi.
Assembler mnemonikani ornatıw buyruǵini opkodga hám belgi atların yad jaylarına hám basqa zatlarǵa aylandırıw arqalı ob'ekt kodın ishlep shıǵaradı. Belginiń atı boyınsha mag’liwmatlardan paydalanıw assambleyernin’ zárúrli wazıypası bolıp tabıladı hám mashqalalı esaplaw hám programmanı ózgartirish sebepli mánzildi jańalaw mashqalasın saqlap qolısh múmkin. Kópshilik assembler Ibratlı bir qóllanba nátiyje tez-tez paydalanıw ushın, bir wazıypası bar programcıkları ornına qon’iraw inlinin’ bolıwı múmkin
Do'stlaringiz bilan baham: | 
