Asosiy va aylanma kapital statistikasi

Asosiy va aylanma kapital statistikasi

Toshkent Moliya instituti

Reja:

• Asosiy fondlar, ularni tasniflash va baholash usullari.
• Asosiy fondlarning balanslari, ularning holati va takror ishlab chiqarish ko`rsatkichlari.

Asosiy kapital – ishlab chiqarish jarayonida yaratilgan milliy boylikni bir qismi uni natural – mulk holatini uzoq muddat davomida o`zgartirishdan iqtisodiyotda foydalaniladi va o`z qiymatini tayyor mahsulot va xizmatlarga asta sekin o`tkazaboradi
Asosiy kapital material va nomaterial qismlarga bo`linadi. Material asosiy kapitalga yashaydigan va mamlakatdagi bino va inshootlar, mashina va uskunalar, transport vositalari, parvarish qilinadigan tabiiy aktivlar (ishchi mahsuldor mollar, mevali bog’lar va boshqa ekilgan daraxtlar), tarixiy yodgorliklar va h.k.
Boyliklar – uzoq muddat foydalaniladigan qimmatbaho tovarlar bo`lib, ularning bahosi umumiy bahoga nisbatan xech pasaymaydi
Ular ishlab chiqarish maqsadida ishlatilmaydi va foydalanilmaydilar va qiymat zahirasi sifatida asraladi (qimmatbaho metallar, toshlar, antikvar buyumlar va boshqa san’at asarlari va boyliklar).
Ishlab chiqarilmagan aktivlarga ishlab chiqarish jarayoni natijasi bo`lmagan nomoliyaviy aktivlar kiradi
Ular yoki tabiat tomonidan yaratilgan, yoki yuridik va hisob ishlari natijasi bo`lib hisoblanadi
Iqtisodiyot har bir sektorning ma’lum momentga nisbatan iqtisodiy ahvoli, uning o`zining xususiy kapitali xajmi bilan baholanadi va u sektorning aktiv va passivlar balansining balanslashtiruvchi moddasida o`z aksini topadi. Balans ikki yoqlama jadvalga o`xshatib tuziladi, uning chap tomonida sektorning aktivlari (moliyaviy va nomoliyaviy), o`ng tomonida esa uning moliyaviy majburiyatlari va o`z kapitalining sof qiymati keltiriladi.

Aktiv