Asosiy sharq tili fanidan

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT SHARQSHUNOSLIK UNIVERSITETI
SHARQ FILOLOGIYASI VA TARJIMASHUNOSLIGI FAKULTETI MUMTOZ FILOLOGIYA VA ADABIY MANBASHUNOSLIK KAFEDRASI
ARAB TILIDA NOTO‘G‘RI FE’LLARNING ISTAK MAYLIDA IFODALANISHI
mavzusida

ASOSIY SHARQ TILI FANIDAN

KURS ISHI

Bajardi: Mumtoz filologiya arab-fors-ingliz guruhi 3-bosqich talabasi Abdullajonov Asadbek


Ilmiy rahbar: Jo‘rayeva. M

TOSHKENT – 2021-2022

MUNDARIJA


KIRISH ..3-5

I BOB. ARAB TILI HAMDA UNDA MAYLLARNING QO‘LLANILISHI

1.1. Arab tili shakllanishi tarixi va grammatik asoslar talqini 8-10


1.2. Fe’l mayllari haqida umumiy tushuncha 10-15


II BOB. ARAB TILIDA NOTO‘G‘RI FE’LLARNING ISTAK MAYLIDA IFODALANISHI


2.1. Istak mayli hamda uning fe’llarda ifodalanishi .16-19


2.2. Noto‘g‘ri fe’llarda istak maylining qo‘llanilishi 19-21


Xulosa .. ...22-23


Foydalanilgan adabiyotlar va manbalar ro‘yxati .. .24

KIRISH
Mavzuning dolzarbligi. O‘zbekiston Respublikasi dunyoviy demokratik , huquqiy va fuqarolik jamiyatini qurayotgan bir paytda ta’lim sohasida amalga oshirilayotgan islohotlarning maqsadi har tomonlama ma’naviy yetuk barkamol avlodni tarbiyalashdir. Davlat ta’lim standartlariga ko‘ra, o‘sib kelayotgan yosh avlodni, ya’ni har bir shaxsni shakllantirish va ularni mustaqil ishlay olishga o‘rgatish masalasi alohida o‘rin tutadi. Bu borada yurtboshimizning: “Taraqqiyot taqdirini ma’naviy jihatdan yetuk odamlar hal qiladi. Texnikaviy bilim, murakkab texnologiyani egallash qobiliyati ma’naviy barkamollik bilan , mustaqil tafakkur bilan birga borishi kerak”,– degan so‘zlarini ta’kidlab o‘tish joiz.¹
Klassik adabiy arab tili leksik jihatdan biroz o‘zgargan holda hozirgacha arablarning adabiy tili bo‘lib kelmoqda. Buning asosiy sababi arab dunyosi va barcha musulmon dunyosini birlashtirib turuvchi Qur’oni Karim, Hadisi sharif va boshqa mo‘tabar manbalardir. Adabiy arab tili XIX asrdan boshlab yangicha ruhda shakllana boshladi. Yangi zamonaviy texnika va taraqqiyot tushunchalari va predmetlarni ifodalash uchun unga Yevropa tillaridan ko‘p o‘zlashtirma so‘zlar kirdi.
Hozirgi arab tili ham jahon tillaridan biri hisoblanadi. Arab tilida bugungi kunda laxja va shevalarning ortib ketishi sof arab tilini ya’ni, fus’ha tilini o‘rganish zaruratini talab qiladi. Fus’ha tilini o‘rganish uchun esa arab tili grammatikasini mukammal o‘rganish zaruratini keltirib chiqaradi. Arab tili grammatikasi boshqa dunyo tillarining grammatikasiga qaraganda anchagina murakkabligi bilan ham alralib turadi. Arab ko‘p davrlardan beri o‘rganilmoqda xususan Mahmud Zamaxshariy arab tili grammatikasini tuzib chiqadi. Bunan tashqari arab tili ustida ish olib borgan olimlardan Grande, Talabov, Xolidov, Hasanov, Ne’matullo Ibrohimov, Muhammad Yusupov, Sunnatullo Bekpolatov va shu kabi boshqa sharqshunos olimlarni nomlarini sanab o‘tishimiz mumkin.
Mana shu ma’lumotlar orqali biz arab tili uzoq yillik tarixga ega ekanligini bilib oldik. Bu davr ichida turli xil ijtimoiy, siyosiy va boshqa ta’sirlar tufayli uning leksika, grammatika va fonetikasida turli o‘zgarishlar yuz berdi. Mavzuning dolzarbligi shundaki, arab tili nahvida izofaning jumla, ibora va so‘zga qanchalik ta’sir etishini ko‘rib o‘tamiz.