Asosiy qoidalar

242-modda. Qamoqqa olish
Ehtiyot chorasi sifatida qamoqqa olish Jinoyat 
kodeksida 
uch yildan ortiq muddatga
ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan qasddan sodir etilgan jinoyatlarga doir
hamda ehtiyotsizlik oqibatida sodir etilib, buning uchun Jinoyat kodeksida besh yildan ortiq
muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan jinoyatlarga doir ishlar
bo‘yicha qo‘llaniladi.
Alohida hollarda qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasi uch yildan ortiq bo‘lmagan
muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan qasddan sodir etilgan
jinoyatlarga doir, shuningdek ehtiyotsizlik oqibatida sodir etilib, buning uchun besh yildan ortiq
bo‘lmagan muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan jinoyatlarga doir
ishlar bo‘yicha quyidagi holatlardan biri mavjud bo‘lgan taqdirda:
ayblanuvchi, sudlanuvchi tergov va suddan yashiringanida;
ushlab turilgan gumon qilinuvchining shaxsi aniqlanmaganida;
ilgari qo‘llanilgan ehtiyot chorasi ayblanuvchi, sudlanuvchi tomonidan buzilganida;
ushlab turilgan gumon qilinuvchi yoki ayblanuvchi, sudlanuvchi O‘zbekiston Respublikasida
doimiy yashash joyiga ega bo‘lmaganida;
Oldingi
 tahrirga qarang.
jinoyat ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazoni o‘tash davrida sodir etilganida,
qo‘llanilishi mumkin.
(242-moddaning ikkinchi qismi oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 29-martdagi
O‘RQ-421-sonli 
Qonuni 
tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 13-son, 194-modda)
Oldingi
 tahrirga qarang.
242 -modda. Uy qamog‘i
Uy qamog‘i gumon qilinuvchiga, ayblanuvchiga yoki sudlanuvchiga nisbatan qamoqqa olish
tarzidagi ehtiyot chorasini tanlash uchun asoslar mavjud bo‘lganida uning yoshini, sog‘lig‘i holatini,
oilaviy ahvolini va boshqa holatlarni hisobga olgan holda qamoqqa olish maqsadga nomuvofiq deb
topilgan taqdirda qo‘llaniladi.
Uy qamog‘i gumon qilinuvchining, ayblanuvchining yoki sudlanuvchining jamiyatdan to‘liq
yoxud qisman ajratib qo‘yilib, o‘zi mulkdor, ijaraga oluvchi sifatida yoki boshqa qonuniy asoslarda
yashab turgan turar joyda taqiqlar (cheklovlar) yuklatilgan, shuningdek uning ustidan nazorat
amalga oshirilgan holda bo‘lishidan iborat bo‘ladi.
Gumon qilinuvchining, ayblanuvchining yoki sudlanuvchining sog‘lig‘i holatini hisobga olgan
holda tibbiy muassasa uy qamog‘ida saqlash joyi etib belgilanishi mumkin.
Oldingi
 tahrirga qarang.
Uy qamog‘i tarzidagi ehtiyot chorasini tanlash to‘g‘risidagi sudning ajrimida gumon
qilinuvchi, ayblanuvchi yoki sudlanuvchi duchor qilinadigan ozodlik bo‘yicha aniq taqiqlar
(cheklovlar), shuningdek o‘rnatilgan taqiqlarga (cheklovlarga) rioya etilishi ustidan nazoratni
amalga oshirish zimmasiga yuklatilayotgan organ ko‘rsatiladi.
(242 -moddaning to‘rtinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 12-yanvardagi O‘RQ-664-sonli
Qonuni 
tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 13.01.2021-y., 03/21/664/0014-son)
O‘ziga nisbatan uy qamog‘i tarzidagi ehtiyot chorasi tanlangan shaxsga quyidagi taqiqlar
(cheklovlar) o‘rnatilishi mumkin:
1) muayyan shaxslar bilan aloqada bo‘lish;
2) xat-xabar olish va jo‘natish;
3) har qanday aloqa vositalaridan foydalanish va ular yordamida so‘zlashuvlar olib borish;
1
1

---

08.05.2022, 17:51
22.09.1994. O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat-protsessual kodeksi
https://lex.uz/docs/-111460
87/232
4) uy-joyni tark etish.
Gumon qilinuvchi, ayblanuvchi yoki sudlanuvchi barcha taqiqlarga (cheklovlarga) yoxud
ulardan ayrimlariga duchor etilishi mumkin.
Oldingi
 tahrirga qarang.
Gumon qilinuvchi, ayblanuvchi yoki sudlanuvchi himoyachi, qonuniy vakil, belgilangan
taqiqlarga (cheklovlarga) rioya etilishi ustidan nazoratni amalga oshirish vazifasi zimmasiga
yuklatilgan organ, surishtiruvchi, tergovchi, prokuror, sud bilan so‘zlashish uchun, shuningdek
zaruriyat yuzaga kelgan taqdirda, huquqni muhofaza qiluvchi organlarni, tez tibbiy yordamni,
yong‘in xavfsizligi xizmatini, qutqaruv xizmatini va boshqa shoshilinch xizmatlarni chaqirish uchun
telefon aloqasidan foydalanish huquqidan cheklanishi mumkin emas. Gumon qilinuvchi,
ayblanuvchi yoki sudlanuvchi o‘z yashash joyidagi uy qamog‘ini ijro etish zimmasiga yuklatilgan
ichki ishlar organiga har bir shunday qo‘ng‘iroq haqida xabar beradi.
(242 -modda O‘zbekiston Respublikasining 2018-yil 18-apreldagi O‘RQ-476-sonli 
Qonuniga
asosan
yettinchi qism bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 19.04.2018-y., 03/18/476/1087-
son)
Qamoqqa olinganning yashash joyi qo‘riqlanishi mumkin. Zarur hollarda uning xulq-atvori
ustidan nazorat o‘rnatiladi.
Gumon qilinuvchining, ayblanuvchining yoki sudlanuvchining uy-joyidan chiqishi bo‘yicha
o‘rnatilgan taqiqlarga (cheklovlarga) rioya etishi ustidan nazorat amalga oshirilayotganda ichki
ishlar organi uning yashash joyida bo‘lishini sutkaning istalgan vaqtida tekshirishga haqli.
Tekshirish kunduzgi vaqtda ko‘pi bilan bir marta va tungi vaqtda ko‘pi bilan bir marta
o‘tkaziladi.
Zarur hollarda, uy qamog‘i tarzidagi ehtiyot chorasi qo‘llanilgan shaxsga nisbatan elektron
kuzatish vositalari qo‘llanilishi mumkin.
Uy qamog‘ini ijro etish gumon qilinuvchining, ayblanuvchining yoki sudlanuvchining yashash
joyidagi ichki ishlar organi zimmasiga yuklatiladi.
Oldingi
 tahrirga qarang.
Agar tibbiy ko‘rsatuvlarga ko‘ra gumon qilinuvchi, ayblanuvchi yoki sudlanuvchi sog‘liqni
saqlash muassasasiga olib kelingan va yotqizilgan bo‘lsa, sud o‘rnatgan taqiqlarning
(cheklovlarning) amal qilishi gumon qilinuvchiga, ayblanuvchiga yoki sudlanuvchiga nisbatan
ehtiyot chorasini o‘zgartirish yoxud bekor qilish masalasi prokuror tomonidan, shuningdek
prokurorning roziligi bilan surishtiruvchi yoki tergovchi sud tomonidan hal etilguniga qadar davom
etadi. Tegishli sog‘liqni saqlash muassasasining hududi uy qamog‘i tarzidagi ehtiyot chorasini ijro
etish joyi hisoblanadi.
(242 -moddaning o‘n uchinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2018-yil 18-apreldagi O‘RQ-476-
sonli 
Qonuni 
tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 19.04.2018-y., 03/18/476/1087-son)
Gumon qilinuvchi, ayblanuvchi yoki sudlanuvchi surishtiruv organiga yoki dastlabki tergov
organiga, shuningdek sudga nazorat qiluvchi organning transport vositasida olib boriladi.
Uy qamog‘ida jamiyatdan to‘liq ajratib qo‘yilgan sharoitda bo‘lgan gumon qilinuvchining,
ayblanuvchining yoki sudlanuvchining himoyachi, qonuniy vakil bilan uchrashuvlari ushbu ehtiyot
chorasi ijro etilayotgan joyda o‘tkaziladi.
Uy qamog‘ining muddati, uni uzaytirish va uning ustidan shikoyat qilish tartibi ushbu
Kodeksning 
241
, 
243
, 
245 — 248-moddalarida 
nazarda tutilgan qoidalar bilan belgilanadi.
O‘rnatilgan taqiqlar (cheklovlar) uy qamog‘ida bo‘lgan gumon qilinuvchi, ayblanuvchi yoki
sudlanuvchi tomonidan buzilgan taqdirda unga nisbatan qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasi
qo‘llanilishi mumkin.
(242 -modda O‘zbekiston Respublikasining 2014-yil 4-sentabrdagi O‘RQ-373-sonli 
Qonuniga 
asosan
kiritilgan — O‘R QHT, 2014-y., 36-son, 452-modda)
Oldingi
 tahrirga qarang.