Асосий тушунча ва атамалар

Очиқлик. Қўл кафтининг очиқ тарзда юқорига қаратилганлиги; костюм тугмаларининг ечиб қўйилиши (ёқтирган одамлари даврасида одам кўпинча костюмини ечиб ҳам ўтиришни афзал кўради).

• Очиқлик. Қўл кафтининг очиқ тарзда юқорига қаратилганлиги; костюм тугмаларининг ечиб қўйилиши (ёқтирган одамлари даврасида одам кўпинча костюмини ечиб ҳам ўтиришни афзал кўради).
• Ҳимоя. Бирор таҳдидга қарши одамдаги ҳимояни ифодаловчи белгиларга икки қўлни кўкрак қафасида чалиштириб туришни киритиш мумкин.
• Баҳолаш. Ўйчанлик ва хаёлпарастликни ифодаловчи қилиқлар шундайки, бунда одамнинг қўллари беихтиёр унинг чаккасида бўлади. Ёки ярим мушт ҳолдаги қўлларига чаккасини тираган ҳолда хаёл суради.
• Шубҳалилик ва писмиқлиқлик. Бунда қўл оғизни гўёки ёпади, нигоҳ атрофга қаратилган, бўйинга, бурунга енгилгина тегиш – шубҳа аломатини ифодалайди.
• Устунлик-тобелик. Қўл бериб сўрашаётгандаёқ устунлик аломатлари намоён бўлиши мумкин. Шеригининг қўлини қаттиқ қисган ҳолда, ўз кафтини юқорига қаратган тарзда буриши, бунга мисолдир.
• Тайёрлик. Қўлларнинг тиззада бўлиши – бирор ишга ҳозирлик белгисидир.
• Шунга ўхшаш ҳар бир кўзга ташаланадиган қилиқларимиз бизга шеригимиз ҳақида маълумот беради (“Язык тела”. А.Штангль)

3. Психодиагностик методлар ва диагностик ёндошиш

• 3. Психодиагностик методлар ва диагностик ёндошиш
• Психологик ташхис (диагноз)нинг ривожланиши махсус тадқиқот услуби – диагностик услубнинг пайдо бўлишига замин яратади. Бу психологиядаги мавжуд бошқа услублар тизимида қандай ўринни эгаллайди ва унинг ўзига хослиги нимада?
• Психологик адабиётларда кўпинча “метод” ва “методика” тушунчаларини турли мазмунда учратамиз. Биз психологиянинг маълум услубий тамойиллари ўзининг бирламчи ифодасини конкрет тадқиқотлар натижаларидан олишини биламиз.
• Тадқиқот услубининг экспериментал ва ноэкспериментал (тавсифлаш) турга бўлиниши барча адабиётларда ўз ифодасини топган. Ноэкспериментал услуб методиканинг кузатиш, суҳбатлар, фаолият маҳсулларини ўрганишни ўз ичига қамраб олади. Тадбиқий метод (қўлланма) йўналтирилган шарт-шароит яратишга асосланган. Бу шарт-шароитлар ўрганилаётган омил (ўзгарувчи)ни ажратиб олишни таъминлаб, унинг таъсирига боғлиқ бўлган ўзгаришларни қайд қилади. Бундан ташқари у тадқиқотчини синалаётган шахснинг фаолиятига аралашиш имкониятига йўл қўяди. Натижада, психология учун кўп сонли ва одатий лаборатор ва табиий эксперимент методикаси яратилади.
• Диагностик тестлар айрим ҳоллардагина экспериментал метод чегарасида қаралади. Шу боис, биз мутлоқ хусусиятли ва қатор методикаларни умумлаштирувчи психодиагностик методни ажратиш керак, деб ҳисоблаймиз. Психодиагностик методнинг асосий хусусияти, унинг ўлчаш-синаш, баҳоловчи йўналишлари орқали ифодаланади. Бу йўналишлар ёрдамида ўрганилаётган ҳодисанинг миқдор ва сифат квалификациясига эришилади.