Асосий саволлар

«Биз ҳозирги цивилизация ўзида ифода этадиган ижобий қадриятлар жумласига ҳуқуқий - демократик жамият қуриш жараёни билан боғлиқ бўлган қадриятларимизни киритамиз. Бу инсон ҳуқуқларига риоя этиш, тадбиркорлик эркинлиги, сўз эркинлиги, матбуот эркинлиги ва ҳоказолардир».

• «Биз ҳозирги цивилизация ўзида ифода этадиган ижобий қадриятлар жумласига ҳуқуқий - демократик жамият қуриш жараёни билан боғлиқ бўлган қадриятларимизни киритамиз. Бу инсон ҳуқуқларига риоя этиш, тадбиркорлик эркинлиги, сўз эркинлиги, матбуот эркинлиги ва ҳоказолардир».
• (И.А.Каримов Ўзбекистон XXI аср бўсағасида: хавфсизликка таҳдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари.Т. 1997,147-бет.)

• Формацион ёндашув

• Цивилизацион
• ёндашув

• Формацион ёндашув объектив равишда мавжуд бўлган, инсон иродасига боғлиқ бўлмаган ижтимоий-иқтисодий муносабатларни асос қилиб олади.

• Цивилизацион ёндашув эса тарихий жараённинг турли-туман кўринишлари, қирраларини ҳисобга олади, бундан ташқари унинг асосий вазифаси инсон ва унинг дунёқараши, аҳлоқий ва эстетик қарашларини ўрганишдир.

• Табиий муҳит

• Хўжалик юритиш
• тизими

• Жамиятнинг ижтимоий ташкилоти

• Дин (ёки дин даражасига чиқарилган мафкура)

• Маънавий
• қадриятлар

• Сиёсий тузим

• Цивилизациянинг моҳияти, унинг ўзига хослигини белгиловчи омиллар

• Менталитет

• Цивилизацияга оид назариялар

• Цивилизациянинг босқичли назарияси

• Локал цивилизациялар назарияси

• Цивилизациянинг босқичли назариялари цивилизацияни инсоният прогрессив тараққиётининг яхлит жараёни сифатида ўрганади, бу жараёнда маълум босқичлар ажратилади. Айрим замонавий олимлар умумжаҳон цивилизация жараёнида уч асосий босқични ажратиб кўрсатишади: индустриягача бўлган давр, саноат инқилоби бошлаб берган индустриал ёки машина даври, ва постиндустриал.

• Локал цивилизациялар назарияси тарихан шаклланган, маълум ҳудудни эгаллаган ва ижтимоий-иқтисодий ва маданий тараққиётнинг ўзига хос хусусиятларига эга жамиятларни ўрганади. Локал цивилизациялар – бу тарихнинг умумий оқимини ташкил этувчи ўзига хос “бирликлар” дир.