Асосий ривожланиш тенденция ва йўналишларини аниқлаб олиш муҳим аҳамият касб этади



Download 2,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet43/143
Sana29.11.2022
Hajmi2,81 Mb.
#875164
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   143
Bog'liq
ЖИ ва ХИМ дарслик

 
Тариф квотаси 
Импорт божи ички қарама-қаршиликка эга. Яъни ишлаб чиқарувчилар бир тарафдан 
халқаро рақобатдан қутилиш мақсадида бундан манфаатдор бўса, иккинчи томондан иш 
вақтидан ташқари пайтда истеъмолчи сифатида импорт тарифига қаршидирлар. Бу зиддият 
қисман тариф квотасини жорий қилиш орқали ҳал этилади.. 
Тариф квотаси — ўзгарувчан божхона божи кўриниши бўлиб, бож ставкаси миқдори 
импорт қилинадиган товар ҳажмига боғлиқ бўлади: маълум чегарадаги импортга пастроқ 
миқдордаги бож, бу чегарадан ошиб кетганда юқорироқ бож ўрнатилади.
3.3.3.-расм. Тариф квотаси 
Фараз қилайлик, ички талаб (D
d
), ички 
таклиф (S
d
) ва жаҳон таклифи (S
w
) чизиқлар 
билан ифодаланган. Савдо бошланмасдан 
олдин товар нархи 540 долларга тенг. Эркин 
савдо шароитида товар нархи 400 долларга 
тушади. Бу нархда мамлакат 5 бирлик товар 
ишлаб чиқаради ва 40 бирлик товар истеъмол 
қилади. Бинобарин, 35 бирлик товар импорт 
қилади. 
Ички 
ишлаб 
чиқарувчиларни 
ҳимоялаш мақсадида дастлабки 5 бирлик 
товар импортга 10 фоизлик, ундан ортиғига 
20 фоизлик импорт божи жорий қилинади. 
Илгари мамлакат сезиларли даражада кўпроқ 
товар импорт қилганлиги боис, товарнинг ички нархини 480 долларгача кўтарувчи икки 
қаватли тариф юзага келади. Натижада ички ишлаб чиқариш 15 бирликка етади, истеъмол 30 
тага, импорт 15 тага камаяди. Чегаравий эффект а га тенг бўлади, тўғридан тўғри иқтисодий 
зарар тарифдаги бўлгани каби b+d га тенг бўлади. 
Даромад сегменти с бир неча сегментчаларга бўлинади. Дастлабки 5 бирлик товарга 10 
фоизлик, яъни 40 долларга тенг бож жорий қилинган, 200 долл. (с
1
=5х$40=$200) 


42 
миқдоридаги фойда бюджетга тушади. Кейинги 10 бирлик товарга 80 долларлик бож 
ўрнатилган, демак 800 доллар (с
2

3
= 10х $80= $800) ҳам бюджетга тушади. с


4
= 5х $80- 
5х $40= $200) сегмент эса маҳаллий компанияларнинг кўзда тутилмаган фойдасидир. Яъни 
бу компаниялар товарни 440 доллардан сотиб олиб 480 доллардан сотиш имкониятига эга 
бўлади. Агар экспортёрлар товар нархини 480 долларга оширишса, кўзда тутилмаган 
даромадга хорижликлар эга бўлади. 

Download 2,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   143




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish