Ashyoshunosligi

6.1. Bo‘yoqehilikda isMatiladigan ashy©!ar
Aliflar.
Lok-bo£yoqlar tayyorlashda, asosan, tabiiy va aralash- 
lirilgan (sun’iy) aliflar ishlatiladi. Tabiiy aliflarning qotishi uning 
liavodagi kislorod bilan oksidlanishi natijasidir. Tabiiy alif zig£ir, 
kanop, kungaboqar va boshqa o£simlik moylaridan tayyorlanadi. 
liuning uchun o £simlik moyiga maxsus aralashma (sikkativlar)
115

---

qo‘shilib, u 200°C gacha qizdiriladi. Zig‘ir va kanopdan olinadigan 
alif quriiishda yuqori sifatli ashyo hisoblanadi.
Avtoirmtik larzda boshqanivchi
Koterlovchi 
sistemanínff pulti
Koletlovchi 
: 
O'lchov
. i 
í 
Manametr
stend 
■
.
,
. .
hajrm^
. .
v 
^
j 
• 
Maskalovchi
< 
f
| 
taiijioq 
Qnyiiish
«AKBUSA 540»
Disolveri
«AKBUS S500»
Disolveri
:;f:t
/
f
'
№
fi*:: 
; 
" !
I I
, 1 ' V
Og'irlik
Lok-bo'yoq tayyoriash uchun platformasi
ishlatlladigan xomashyn idishi
6 .1-rasm. Lok-bo‘yoq ishlab chiqaradigan kichik
zavodning texnologik sxemasi
Shuning uchun ular o‘ta muhim inshootlardagina ishlatiladi. 
Tabiiy alifning kamchiligi uning sekin qurishi, sun’iy aüflardan 
qimmatroq turishidir.
Tabiiy alif o ‘rniga quyuq-suyuqügi va parda hosil qñish xossalari 
unga yaqin bo‘lgan sun’iy va yarim sun’iy aliílarni ishlatish 
mumkin.
Yarim sun’iy a lif
tayyoriash uchun o ‘simlik moyi maxsus 
ishlanib, quyuq yopishqoq modda holatiga keltiriladi, keyin unga 
teng miqdorda (ya’ni 50%) erituvchi qo‘shiladi. Erituvchi suyuqlik 
sifatida skipidar, uayt-spirt yoki solventnaft (benzol) ishlatish 
mumkin. Quriiishda eng ko‘p tarqalgan yarim sun’iy aliflardan 
biri oqsol aralashmasidir.