Ashtarxoniylar davrida ilm-fan taraqqiyoti Reja

Memoriy obida Abdullaxon II tomonidan bunyod etilgan. U (toliq ismi: Abdulla ibn Iskandarxon ibn Jonibek sulton ibn Xoja Muhammad ibn Abdulxayrxon) (1534, Miyonqol, Ofarinkent qishlogi – 1598, Samarqand, Buxoro yaqinidagi Bahouddin majmuasiga dafn etilgan) ozbek davlatchiligi tizimidagi Buxoro xonligining shayboniylar sulolasidan chiqqan eng yirik hukmdori (1583-1598), davlat arbobi, sarkarda, ilm-fan, marifat, madaniyat homiysi. Bobosi Jonibek sulton Karmana va Miyonqol hokimi bolgan. Otasi Iskandar sulton ogli tugilgan paytda Ofarinkentni, keyinchalik Karmanani boshqargan. Abdullaxon II Shayboniyxon vafotidan keyin parchalanib ketgan mamlakat hududini qayta birlashtirish, markaziy davlat hokimiyatini mustahkamlash uchun yoshlik chogidan qattiq kurash olib borgan. Uning hukmronligi davrida Buxoroda ilm-fan, sanat, shaharsozlik, adabiyot va shu kabi sohalar gullab-yashnadi.

• Memoriy obida Abdullaxon II tomonidan bunyod etilgan. U (toliq ismi: Abdulla ibn Iskandarxon ibn Jonibek sulton ibn Xoja Muhammad ibn Abdulxayrxon) (1534, Miyonqol, Ofarinkent qishlogi – 1598, Samarqand, Buxoro yaqinidagi Bahouddin majmuasiga dafn etilgan) ozbek davlatchiligi tizimidagi Buxoro xonligining shayboniylar sulolasidan chiqqan eng yirik hukmdori (1583-1598), davlat arbobi, sarkarda, ilm-fan, marifat, madaniyat homiysi. Bobosi Jonibek sulton Karmana va Miyonqol hokimi bolgan. Otasi Iskandar sulton ogli tugilgan paytda Ofarinkentni, keyinchalik Karmanani boshqargan. Abdullaxon II Shayboniyxon vafotidan keyin parchalanib ketgan mamlakat hududini qayta birlashtirish, markaziy davlat hokimiyatini mustahkamlash uchun yoshlik chogidan qattiq kurash olib borgan. Uning hukmronligi davrida Buxoroda ilm-fan, sanat, shaharsozlik, adabiyot va shu kabi sohalar gullab-yashnadi.

Xulosa

• Abdullaxonning butun hukmronlik davri tinimsiz urushlarda kechdi. 1574-yil Balxni, 1578-yili Samarqandni, 1583-yil Toshkent va Fargonani, 1584-yili Badaxshonni, 1595-yili Xorazmni zabt etadi va oz davlati tarkibiga qoshib oldi. Abdullaxon II davrida mamlakat hududi Qashqardan Orol va Kaspiy dengizlari sohillarigacha, Turkiston va Sayramdan Xurosonning sharqiy qismigacha bolgan yerlardan iborat edi. Markazlashgan davlat tashkil etilgach, mamlakatda ilm-fan va madaniyat rivojlandi.