Асадуллаев М. М., Асланова С. М. Асаб касалликлари пропедевтикаси

Хориоэпендиматитларни даволашнинг умумий тамойиллари
Хориоэпендиматит билан оғриган беморларни мақсадли, босқичма-босқич даволаш, рўй бериши мумкин бўлган зўрайишларнинг олдини олишнинг асосий чораси ҳисобланади.
Хориоэпендиматитларни даволашнинг тамойиллари лептоменингитларни даволашдаги шундай тамойиллардан фарқ қилмайди (6.2. бобга қаранг). Даволаш тамойиллари қуйидаги асосий йўналишларни кўзда тутади.
Инфекцияга қарши терапия
Десенсибилизацион терапия
Дегидратацион терапия
Биоген стимуляторлар билан (сурункали даврда) терапия
Физиотерапия усуллари билан даволаш.


6.4. Бош мия қаттиқ пардасининг инфекцион зарарланиши
П а т о г е н е з. Кўпчилик ҳолларда бош миянинг қаттиқ пардаси зарарланиши инфекциянинг бурун ёни бўшлиғи, калла суяги, тиш-жағ тизимидан тарқалиши натижасида пайдо бўлади.
Инфекция бош миянинг қаттиқ пардаси билан суяк пардаси ўртасига тушганда эпидурал абцесс ҳосил бўлади, одатда унинг ҳажми чегараланган бўлади. Инфекция субдурал бўшлиққа тушганда йиринг анча катта жойга тарқалиб, бош миянинг бутун конвекситал юзасини қоплаши мумкин, бу субдурал эмпиемадир.
К л и н и к а. Касаллик аста-секин ривожланади. Касаллик симптомлари бурун атрофи бўшлиғи яллигланиши, отит, операциядан кейин тиш-жағ тизимидаги ўзгаришлар заминида ёки шикастлангандан кейин тана ҳарорати кўтарилади, бош оғрийди, бемор қусади, бош мия пардасининг таъсирланиши белгилари пайдо бўлади (менингизм), беморнинг ҳуши ўзгариши мумкин. Инфекция кейинчалик субдурал бўшлиқ бўйлаб тарқалганда жараёнга бош мия пардаси ва паренхимаси тортилиши мумкин, бу клиник жиҳатдан парезлар, афазия, эпилептик тутқаноқлар сифатида ўчоқли бузилишлар билан намоён бўлади.
Т а ш х и с л а ш. Клиник неврологик текширишдан ташқари, бош мия қаттиқ пардасининг инфекцион зарарланишини аниқлаш учун бош мияни компьютер томография қилиш ёки радионуклид сцинтиграфия қилиш керак, булар зарарланиш ўчоғининг жойлашган жойини ва ҳажмини аниқлашга имкон беради. Орқа мия суюқлигида цитоз (бир неча юз сегментоядроли лейкоцитлар), оқсил миқдорининг бир оз ошгани топилади.
Қўзғатувчилар орқа мия суюқлигида одатда топилмайди.
Д а в о л а ш. Бош мия қаттиқ пардасининг йирингли зарарланишини даволаш жарроҳлик йўли билан (дренажлаш) амалга оширилади, антибактериал терапия ҳам ўтказилади. Антибиотикларни буюрганда қўзғатувчининг препаратга сезгирлигини аниқлаш керак (субдурал бўшлиқдан йиринг олиб, антибиотикларга сезгирлигини аниқланади).
Пенциллин венага кунига 24 000 000 бирлик дозада буюрилади. Микстинфекцияларда препаратларни ҳар бир қўзғатувчининг ўзига хос хусусиятини ҳисобга олган ҳолда танлаш керак.
Субдурал эмпиемада ўлим ҳодисаси 40% га етади, бу ташхислашнинг қийинлиги ва даволашнинг мукаммал эмаслигига боғлиқ.