Articles otlar oldidan qo’llanuvchi so’z turkumi artikl



Download 2,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet228/350
Sana31.01.2022
Hajmi2,03 Mb.
#419639
1   ...   224   225   226   227   228   229   230   231   ...   350
Bog'liq
AZIMOV English grammar in Uzbek

9)
 
Ma’lumki, ingliz tilida majhul nisbat “to be” fe’li va fe’llarning sifatdosh ІІ shakli 
orqali yasaladi. Ammo 
ingliz tili
og’zaki nutqida majhul nisbat yasash uchun 
“to be” fe’lining o’rniga “to get” fe’lini qo’llashimiz mumkin:
To be + PІІ 
To get + PІІ 
This book 
is used
 very much – bu 
kitob juda ko’p foydalaniladi 
This book 
gets used
 very much 

was steeng
 by a bee in the garden 
– bog’da bir ari meni chaqib oldi 

got streeng
 by a bee in the garden 
Sarah 
was bitten
 by a dog in the 
street – ko’chada Sarani bir it tishlab 
oldi 
Sarah 
got bittin
 by a dog in the street 
NOTE1: “get” bilan qo’llangan ba’zi iboralar majhul nisbatda bo’lmaydi: 
Get married – 
uylanmoq, turmushga chiqmoq
 
Get divorced 
– ajrashmoq (er-xotin)
 
Get dressed 
– kiyinmoq
 
Get changed 
– o’zgarmoq 
Nick 
got married
 yesterday – Nik kecha uylandi 
Sarah 
got divorced
 with her husband – Sara eri bilan ajrashdi 
I’m 
getting dressed
 – men kiyinyapman 
“Get” fe’li sifatlar bilan birikib, biror bir holatning o’zga holatga o’zgarishini 
ifodalab keladi: 
Subject + get + adjective 
Get angry –
jahli chiqmoq
Get good –
yaxshi 
bo’lmoq 
Get anxious – Get heavy –
og’ir 
bo’lmoq 
Get bald – Get hungry –
och 
qolmoq 
Get better –
yaxshilanmoq
Get late –
kech 
tushmoq 
Get big –
kattarmoq
Get light –
yorug’ 
bo’lmoq 
Get busy –
band bo’lmoq
Get mad -
Get chilly –
o’ta sovuq bo’lmoq
Get nervous -
asabiylashmoq 
Get cold –
shamollamoq
Get old - 
qarimoq 
Get dark –
qorong’i tushmoq
Get pale –
oqarib 
ketmoq 
Get dizzy – Get rich –
boyib 
ketmoq 
Get empty –
bo’shab qolmoq
Get sick –
kasal 
bo’lmoq 
Get fat –
semirmoq
Get sleepy -


122 
Get full –
to’la bo’lmoq
Get tall –
uzaymoq 
Get thirsty –
chanqamoq
Get warm – 
iliq 
bo’lmoq, isimoq 
 
NOTE2: Majhul nisbatda ish-harakatning nimadir vositasida bajarilishini 
ko’rsatmoqchi bo’lsak, “with” predlogidan foydalanamiz: 
The fire was put off 
with 
water – olov suv bilan o’chirildi 
The letter was written 
with 
a pencil – xat qalam bilan yozildi 
1. To surprise – hayron qoldirmoq 
The magican 
surprised 
me – sehrgar meni hayron qoldirdi 
To be surprised at / by – hayron qolmoq 
I’
m surprised at 
the magican – men sehrgarga hayron qoldim 
2. To bore – zeriktirmoq 
The film 
bored
 me – film meni zeriktirdi 
To be bored with – zerikmoq 
I
’m bored with 
the film – men filmdan zerikdim 
3. To clutter – to’ldirmoq 
Jack
 cluttered
 the room with books – Jek xonani kitoblar bilan to’ldirdi 
To be cluttered with – to’ldirilmoq 
The room 
is cluttered with 
books – xona kitoblar bilan to’ldirildi 
PARTICIPLE ADJECTIVES 
(Sifatdoshlarni ifodalovchi sifatlar) 
-ing: 
-ed: 
An interesting person – qiziqarli odam 
A surprising event – hayratlanarli voqea 
An interested person – qiziqqan odam 
A surprised man - hayratlangan kishi 
1)
 
–ing qo’shimchasi bilan tugaydigan sifatlar biror bir ish-harakatning 
davomiyligini ko’rsatadi: 
A snoring man – hurrak otayotgan odam 
A sleeping boy – uxlayotgan bola 
A running girl – yugurayotgan qiz 
A smiling girl – jilmayotgan qiz 
2)
 
–ed qo’shimchasi bilan tugaydigan sifatlar bo’lib o’tgan ish-harakatning 
holatini ko’rsatadi: 
A translated text – tarjima qilingan matn 
A broken window – singan deraza 
A stolen car – o’g’irlangan mashina 
MODAL VERBS 
Modallik hususiyatiga ega bo’lgan yarim ma’noli fe’llar 
– modal fe’llar 
Modallik hususiyatlari:
qobiliyat, imkoniyat, ehtimollik, tahmin, majburiyat, 
zaruriyat, ta’qiq, ruxsat, maslahat, gumonsirash,
taklif va hokazo
Modal fe’llarning 
“yarim ma’noli fe’llar”
deyilishiga sabab, ular gapda mustaqil 
fe’llarsiz hech qanday ma’no anglatmaydi. Shu bilan birgalikda, modal fe’llar 
“kamchilikli fe’llar” 
hisoblanadi. Chunku ularga 
hozirgi noaniq zamonda 3-shaxs 
birlik,
o’tgan zamon va davomli zamon qo’shimchalari
qo’shilmaydi. Ularning 
ba’zilari o’zidan so’ng 
“to”
yuklamasini talab qilmaydi, hamda 
–ing
qo’shimchasi 
qo’shilmaydi. 


123 
“Can” modal fe’li 
Can – “qila olmoq, bajara olmoq”
Bu ma’noda “can” modal fe’li biror bir ish-
harakatni aqliy va jismoniy tomondan bajara olish qobiliyatini va imkoniyatini 
ko’rsatadi 
(Hozirgi va kelasi zamon uchun qo’llanadi):
Subject + can + do (V1) 
Sarah 
can
 speak french fluently – Sara fransuz tilida ravon gaplasha oladi 
Nick 
can 
run 100 meters in 10 seconds – Nik 10 sekundda 100 metr yugura oladi 
John is very strong. He
 can
 lift heavy things without difficulty – Jon juda kuchli. U 
og’ir buyumlarni qiyinchiliksiz ko’tara oladi 

can 
play the piano – men pianino chala olaman 
Nick 
can 
see far-away things – Nik uzoq masofadagi buyumlarni ko’ra oladi 
 
Bo’lishsiz shakli: Subject + can + not + do (V1) 
Sarah
 can’t
 speak french fluently 
Nick 
can’t 
run 100 metres in 10 seconds 

can’t 
play the piano 
Nick 
can’t 
see far-away things 
 
So’roq shakli: Can + Subject + do (V1)…? 

 Can
 Sarah 
speak 
french fluently? 
Yes, she can / No, she can’t
 

Can 
Nick 
run 
100 metres in 10 seconds? 
Yes, he can / No, he can’t
 

Can 
you
 play 
the piano? 
Yes, I can / No, I can’t
 

Can 
Nick 
see
 far-away things? 
Yes, he can / No, he can’t 
Download 2,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   224   225   226   227   228   229   230   231   ...   350




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish