Articles otlar oldidan qo’llanuvchi so’z turkumi artikl

NOTE : He will finish work in 2 days – 
u ishni 2 kundan so’ng tugatadi
 
He finished work in 2 days – 
u ishni 2 kunda tugatdi.
 
 
Yasalishi:
o’tgan noaniq zamon to’g’ri va noto’g’ri fe’llarning 2-shakli ya’ni o’tgan 
zamon shakli bilan yasaladi. To’g’ri fe’llarga 
–ed, -d
qo’shimchalari qo’shiladi, 
noto’g’ri fe’llarning shakli esa o’zgarib ketadi: 
Infinitive (V1) 
Past indefinite 
(V2) 
To live 
To translate 
To work 
To open 
 
To go
To see 
To do 
To bring 
Lived
Translated
Worked
Opened
 
Went 
Saw
Did
Brought
Subject + Verb2 
We
 lived
in Tashkent 
last year
– o’tgan yili biz Toshkentda yashar edik. 
He 
opened 
the door 
2 hours ago 
– u 2 soat oldin eshikni ochdi 

---

100 
I 
translated 
this text 
yesterday 
– kecha men bu tekstni tarjima qildim. 
They 
saw 
this film 
last year
– ular o’tgan yili bu filmni ko’rgan 
Nick
 bought
me a book 
last Sunday –
o’tgan shanba kuni Nik menga bir kitob 
berdi. 
She
 came
here 
a week ago
– u bu yerga 1 hafta oldin kelgan edi. 
Bo’lishsiz shakida
“did” yordamchi fe’liga 
“not”
inkor yuklamasi qo’shiladi va 
mustaqil fe’llar o’tgan zamon shaklidan hozirgi zamon shakliga qaytadi, ya’ni to’g’ri 
fe’llardagi 
–ed, -d 
qo’shimchalari tushib qoladi, noto’g’ri fe’llar o’tgan zamon 
shaklidan hozirgi zamon shakliga qaytadi: 
Subject + did + not + Verb1 
We 
didn’t live 
in Tshkent last year 
He 
didn’t open
 the door 2 hours ago 
I 
didn’t translate
 this text yesterday 
They 
didn’t see
 this film last year 
Nick 
didn’t bring
 me any book last Sunday 
She 
didn’t come
 here a week ago. 
So’roq shakli
“did” yordamchi fe’lini egadan oldinga chiqarib yasaladi: 
Did + Subject + Verb1…? 
Did you live in Tashkent last year? - Yes, I did / No, I did not 
Did he open the door 2 hours ago? -Yes, he did / No, he did not 
Did I translate this text yesterday? - Yes, you did / No, you did not 
Did they see this film last year? - Yes, they did / No, they did not 
Did Nick bring me any book last Sunday? - Yes, he did / No, he did not 
Did she come here a week ago? - Yes, she did / No, she did not. 
3)
 
O’tgan zamonda ketma-ket sodir bo’lgan ish-harakatlar o’tgan noaniq zamon 
orqali ifodalanadi: 
I had a meal and began to work – men ovqatlandim va ishlashni boshladim. 
Yesterday, I went home late. I was very tired so – men kecha uyga kech bordim. 
Juda charchagan edim. 
I had supper and went to bed – men kechki ovqatni yedim va uxladim. 
§ “To be” fe’lining o’tgan zamonda qo’llanishi 
O’tgan zamonda “to be” fe’lining 2 ta shakli mavjud: 
“was” 
va 
“were”
The Present Indefinite 
Tense 
The Past Indefinite Tense 
I 
am 
a student – men 
talabaman. 
 
He 
is 
at home now – hozir 
u uyda 
 
They 
are
 here – ular shu 
yerdalar 
 
I 
was 
a student 
last year
 – 
men o’tgan yili talaba edim. 
He 
was 
at home 
yesterday 
morning
 – kecha ertalab u 
uyda edi. 
They 
were 
here 
an hour ago
 
– bir soat oldin ular shu yerda 
edilar. 
Bo’lishsiz va so’roq shakllari “was” “were” ning o’zi orqali yasaladi. 
Bo’lishsiz shaklda
“was” “were” ga “not” inkor yuklamasi qo’shiladi: 
I was not a student last year – o’tgan yili men talaba emas edim. 
He was not at home yesterday morning – kecha ertalab u uyda emas edi. 

---

101 
They were not here an hour ago – bir soat oldin ular bu yerda emas edilar. 
 

So’roq shaklda
“was” “were” egadan oldinga chiqadi: 
Were you a student last year? - Yes, I was / No, I was not 
Was he at home yesterday morning? - Yes, he was / No, he was not 
Were they here an hour ago? - Yes, they were / No, they were not 
 
“To have” fe’lining o’tgan zamonda qo’llanishi 
O’tgan zamonda “to have” fe’lining hamma shaxslar uchun bir xil “had” shakli 
mavjud: 
Singular
Plural
I 
had
 
You 
had 
 
He / she 
had 
 
We 
had
 
You 
had
 
They 
had
 
We had our books yesterday –
 kecha kitoblarimiz bor edi. 
Bo’lishsiz shakli 2 xil yo’l bilan yasaladi: 
a)
 
“had” fe’liga “not” inkor yuklamasini qo’shib: 
Subject + had + not
We 
had not 
our books yesterday. 
b)
 
“did” yordamchi fe’liga “not” inkor yuklamasini qo’shib: 
Subject + did + 
not + have
We 
did not have
 our books yesterday. 
So’roq shakli ham 2 xil usul bilan yasaladi: 
a)
 
“had” fe’lini egadan oldinga chiqarib: 
Had + Subject + …?
Had
 we our books yesterday? - Yes, you have / No, you have not 
b)
 
“did” yordamchi fe’lini egadan oldinga chiqarib: 
Did + Subject + 
have…?
Did 
we 
have 
our books yesterday? - Yes, you did / No, you did not