Қарши давлат университети

Тадқиқот объекти ўзбек тили ижтимоий-сиѐсий соҳаси терминлари; 
илмий адабиѐтлар, газета, журнал, луғат материалларидан иборат. 
Тадқиқот предметини ижтимоий-сиѐсий терминларнинг структур, 
семантик, ясалиш, мавзуий, лексикографик хусусиятлари ташкил этади. 
Тадқиқотнинг усуллари. Тадқиқотда тавсифлаш, таснифлаш, қиѐслаш,
статистик таҳлил методларидан фойдаланилди. 
Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат: 
ўзбек тилидаги ижтимоий-сиѐсий терминларнинг ички сиѐсат, халқаро 
сиѐсат ва илмий-сиѐсий тушунча ифодаловчи мавзуий гуруҳлари, тарихий-
этимологик ўз ҳамда ўзлашма қатламлари аниқланган; 
ижтимоий-сиѐсий терминларнинг ―миқдор‖нинг ошиб бориши‖ белгиси 
билан тартибланадиган бирикмали, жуфт, қўшма, содда структурал 
шакллари, аффиксал, композицион, семантик каби дериватив усулларининг 
соҳа терминологияси бойишидаги ўрни далилланган; 
ижтимоий-сиѐсий терминлар доирасида синонимия, вариантлилик, 
омонимия ҳамда кўп маънолиликнинг терминлар семантик тараққиѐти ва 
умумистеъмол лексика асосида бойиш ҳисобига юзага келиши, уларнинг 
коммуникация жараѐнига таъсири асосланган; 
ижтимоий-сиѐсий терминларнинг изоҳли луғати модели илгари сурилиб, 
унда гипонимик қонуниятнинг термин изоҳини шакллантиришдаги ўрни 
очиб берилган. 
Тадқиқотнинг амалий натижалари қуйидагилардан иборат:
тадқиқот натижасида олинган хулосалар тилшунослик фанини янги 
илмий-назарий қарашлар билан бойитиши ва ҳозирги давр фани ривожи учун 
фойдали бўлган ўзига хос илмий ѐндашувларнинг шаклланишига хизмат 
қилиши аниқланган; 
диссертацияда ижтимоий-сиѐсий терминларнинг изоҳли луғати ва унда 
жинс-тур изоҳини шакллантиришга оид тадқиқот натижалари ўзбек 
тилшунослигида муҳим маълумот бўлиб хизмат қилиши асосланган.
Тадқиқот 
натижаларининг 
ишончлилиги 
ўрганилган 
материалларнинг ўзбек тили табиатидан келиб чиққан ҳолда хулосалар 
қилишга ѐрдам берганлиги, уларнинг асосли эканлиги, методологик 
мукаммаллиги, амалда исботланган манбаларга таянилганлиги билан 
изоҳланади. 

---

9