Arab xalifaligi va musulmon huquqi

Al-Xiroj - ichki ishlar devoni - moliyaviy ishlarga rahbarlik qilgan;

Al-Xatim – xalifa kotibiyati hisoblangan, yashirin politsiya funksiyasini ham bajargan;

Al-Rasoil - pochta va aloqa devoni bo`lgan. U pochtalarni va davlat yuklarini yetkazib bergan. Yo`llarni, karvon-saroylarni, quduqlarni quri-lishiga rahbarlik qilgan;

Al-Mustaqilot - harbiylarni hisobga olish, armiyani ta`minlab turish vazifasini bajargan.

Ushbu ko`rsatilgan to`rtta devon Umaviylar davrida tashkil topgan bo`lsa, Abbosiylar davrida devonlarning soni 10 taga yetadi. Devonlarning boshida xalifa tomonidan tayinlanadigan ministr, ya`ni rais-ud-devon turardi. Yuqoridagilardan tashqari, davlat xazinasi - bayt-al-mol ham bo`lib, u zakot solig`ini undirish ishlarini yuritgan.

Armiya. Dastlab armiya asosan arab qabilalaridan va ko`ngillilardan iborat edi. Xalifa oliy bosh qo`mondon hisoblangan. U armiyadagi oliy va o`rta darajadagi zobitlar tarkibini tayinlagan va almashtirib turgan. Uma-viylar davrida har bir viloyatning o`z qurolli kuchlari (otryadlari) mavjud edi. Ularga tegishlicha viloyat hukmdorlari boshchilik qilgan. Abbosiylar davrida ulkan harbiy dengiz floti tashkil etiladi.

Sud. Sud hokimiyati ma`muriy hokimiyatdan ajratilgan edi. Mahalliy hokimiyatlar sudyalarning qaroriga aralashish huquqiga ega bo`lmaganlar.