Arab, al-kali potash; lat. Kalium, Kaliy Mendeleyev da’wirlik sistemasinin’

KALIY

Kaliy (arab, al-kali — potash; lat. Kalium), Kaliy — Mendeleyev da’wirlik sistemasinin’ I toparina ta’n ximiyaliq element. Siltili metall, Ta’rtip nomeri 19, atom massasi 39,0983. 2 turaqli izotop - 39K(93,259%), 40K(6,729%), sonday-aq, radioaktiv izotop 40K(T|/2= 1,32- 10" j.)dan ibarat. Ingliz fizigi ha’m ximigi Kaliy Devi 1807 jilda Kaliy gidroksid (KOH)ti elektrolizlep, Kaliy metalin aldi ha’m oni potassiy dep atadi.

KALIY

1809 jildan ol "kaliy" dep atala basladi. Kaliy ximiyaliq ta’repten aktiv metall, tabiyatta sap halda ushramaydi. Minerallar (mis, dala shpati, slyuda, silvinit, karnallit, kainit, alunit h.t.b.) quraminda ushraydi. Kaliy insan ha’m haywan organizmi ushin ahmiyetli biogen elementlerden esaplanadi. Kaliy tabiyatta ken’ tarqalg’an, Jer qabig’indag’i mug’dari awirliq ta’repinen 2,41%.

1809 jildan ol "kaliy" dep atala basladi. Kaliy ximiyaliq ta’repten aktiv metall, tabiyatta sap halda ushramaydi. Minerallar (mis, dala shpati, slyuda, silvinit, karnallit, kainit, alunit h.t.b.) quraminda ushraydi. Kaliy insan ha’m haywan organizmi ushin ahmiyetli biogen elementlerden esaplanadi. Kaliy tabiyatta ken’ tarqalg’an, Jer qabig’indag’i mug’dari awirliq ta’repinen 2,41%.

KALIY

KALIY

Suyiqlaniw temperaturasi 63,51°, qaynaw temperaturasi 76G, tig’izlig’i 862,9 kg/m3. Birikpelerde bir valentli, atom radiusi 0,2313 nm, ion radiusi (qawista koordinatsion san keltirilgen) K+ 0,151 nm (4), 0,152 nm (6), 0,160 nm (7), 0,165 nm ( , 0,178 nm (12). Gu’mis kibi aq, jumsaq, jen’il metall. Kaliydi presslew, pishaq penen kesiw mu’mkin. Hawada tez oksidlenedi (qizdirilg’anda janadi); sonin’ ushin Kaliy kerosin, benzin yaki mineral mayda saqlanadi.

Suyiqlaniw temperaturasi 63,51°, qaynaw temperaturasi 76G, tig’izlig’i 862,9 kg/m3. Birikpelerde bir valentli, atom radiusi 0,2313 nm, ion radiusi (qawista koordinatsion san keltirilgen) K+ 0,151 nm (4), 0,152 nm (6), 0,160 nm (7), 0,165 nm ( , 0,178 nm (12). Gu’mis kibi aq, jumsaq, jen’il metall. Kaliydi presslew, pishaq penen kesiw mu’mkin. Hawada tez oksidlenedi (qizdirilg’anda janadi); sonin’ ushin Kaliy kerosin, benzin yaki mineral mayda saqlanadi.

KALIY

KALIY