Қарақалпақ МӘмлекетлик университети экономика кафедрасы микроэкономика пәнинен

3-таблица

Q	FC	VC	TC	AFC	AVC	ATC	MC
0	1028689
220		308820.5
240							467.91
280			1378062
340						4198.262
450		520681.6
530				1940.923			1260.66
610			1768707
700		896615
830					1366.331
910		1334356
1000							2998.574

4- таблицаны толтырыўыңыз ушын Сизге усы санлар усынылады:

• 
  5 дал азық-аўқат спиртин өндирис ушын орташа өзгермес ҳәрекетлер (AFC) 2000 сумға;
  
• 
  4 дал спирт өндирис ушын өзгеше өзгериўшең ҳәрекетлер (AVC) 850 сўм қунға;
  
• 
  6 дал спирт өндирис ушын улыўма ҳәрекетлер (TS) 1240 сумға көбейеди;
  
• 
  5 дал спирт өндирис ушын орташа улыўма ҳәрекетлер (АTS) 2880 сумға тең;
  
• 
  1 дал азық-аўқат спирти өндирис ушын өзгериўшең ҳәрекетлер 1000 сумды пайда етеди;
  
• 
  8 дал спирт өндирис ушын улыўма ҳәрекетлер (TS) 19040 сумға;
  
• 
  7 дал спирт ислеп шығарылғанда өзгериўшең ҳәрекетлер (VC) 1535 сумға асады;
  
• 
  3 дал ислеп шығарылғанда орташа өзгермес ҳәрекетлер ҳәмде орташа өзгериўшең ҳәрекетлер жыйындысы (AFC+AVC) 4185 сумды пайда еткен;
  
• 
  Спирт өндирис 1 далдан 2 далға асқанда (АTS) 5100 сумға пәсейеди.
  

4-таблица

Q	FC	VC	TC	AFC	AVC	ATC	MC
0
1
2
3
4
5
6
7
8

5-таблица
“BIОKIMYO” ОАJ ның азық-аўқат спиртин өндирис ушын саралайтуғын ҳәрекетлер классификациясы (сумда)

Азық-аўқат спиртин өндирис көлеми, дал^1[2]	Тазаланған бийдай	Термолаза	Глюкозид	Пролаю	Алтын кукирт кислатасы	Дефицит	Өсимлик майы	Жанылгы энергия ушын саралар	Жумысшыларға төленетуғын жумыс ҳақы	Хызметкерлерге төленетуғын жумыс ҳақы	Амортизация қәрежетлери
220	32.9	2036.3	2147.9	13947.6	2.6	46	316.9	238328.2	51961.8	258689	770000
240	35.9	2221.5	2343.2	15215.5	2.8	50.2	345.6	243278.4	54685.6	258689	770000
280	41.8	2591.7	2733.7	17751.4	3.3	58.5	403.2	262655.9	63133.2	258689	770000
340	50.8	3147.1	3319.5	21555.3	4	71.1	489.6	293778.6	76304.6	258689	770000
450	67.2	4165.3	4393.5	28529.1	5.3	94	648	382463.7	100285.5	258689	770000
530	79.2	4905.7	5174.5	33800.9	6.3	110.8	763.2	456713.1	120180.7	258689	770000
610	91.1	5646.2	5955.6	38672.8	7.2	127.5	878.4	548563.3	140075.9	258689	770000
700	104.6	6479.3	6834.3	44378.6	8.3	146.3	1008	677322.6	160333	258689	770000
830	124	7682.6	8103.5	52620.3	9.8	173.5	1195.2	871108.4	193037.7	258689	770000
910	136	8424.1	8884.6	57692.2	10.8	190.2	1310.4	1037774.8	219932.9	258689	770000
1000	149.4	9256.1	9763.3	63398	11.9	209	1440	1279810.3	240190	258689	770000

3. СУТДЕНТЛЕР УШЫН МЕТОДЛЫҚ ҚОЛЛАНБАЛАР
Машқала: Өндирис қәрежетлерин оптималластырыў ҳәм фирманың зыянсыз ислеў точкасын анықлаў.
Машқалалы шешиў ушын әмелге асырылыўы лазым болған ўазыйпалар:

• 
  Өзгермес ҳәм өзгериўшең қәрежетлериниң бир-биринен парқын аңлап жетиў;
  
• 
  Орташа өзгермес, өзгериўшең, улыўма қәрежетлерди кәрхананың көрсеткишлерине тийкарланып есаплаўларды әмелге асырыў;
  
• 
  Кәрхананың орташа қәрежетлери финкциясынг есаплаў шығарыў ҳәм графикте сәўлелендириўди үйрениў;
  
• 
  Қысқа мүддетли аралықта фирманың оптимал өндирис көлемин анықлаў;
  
• 
  Кәрхана мағлыўматларына таянып ҳәм кәрхананың есапланған орташа ҳәрекетлер анализи тийкарында кәрхананың зыянсыз ислеў точкасын табыў.
  

ШЕШИЎ АЛГОРИТМИ
Ҳүрметлик студент, қойылған тапсырма ҳәм ўазыйпаларды шешиўиңиз ушын өтилген темаларды жақсылап қайтадан оқыўыңыз, әсиресе, жәмийет ҳаққындағы статистикалық мағлыўматларды дыққат пенен үйрениўиңиз ҳәм қойылған шәрт шеңберинде есапларды әмелге асырыўыңызды талап етиледи. Соның менен бирге, себепли байланыслықта әмелге асырыўыңыз күтилип атырған анализ нәтийжелерин ҳәмде жуўмақларыңы анық ҳәм баян етиўге ҳәрекет етиң.
Сизге аңсат болыўы ушын шешиў усыллары, оқыў материаллары, еслетпе ҳәм методлық көрсетпелерди бериўди лазым тапдық.

1. 
   Өндирис көлемине байланыслы болған қәрежетлерди өзгериўшең ҳәм байланыслы болмаған қәрежетлерди өзгермес (күнделикли) ҳәрекетлер екенлигин билген ҳалда ажыратып шығыў лазым.
   
2. 
   Улыўма ҳәрекетлер бул өзгермес ҳәм өзгериўшең ҳәрекетлер жыйындысы екенлигин естен шығармаң. Орташа улыўма орташа өзгериўшең ҳәрекетлер функцияны есаплаўда Excel дәстүринен пайдаланып дүзиң ҳәм графиктеги суўретти сәўлелендириўди умытпаң.
   
3. 
   Шекли ҳәрекетлер бул қосымша бирлик өнимлерди өндирис ушын сайланып атырғңан қосымша қәрежетлер болып табылады. Демек, сиз өним өндирис көлеми ҳәм шекли ҳәрекетлер муғдарын анықлағаныңыздан соң Excel дастурине киритип керекли камандаларды орынланғаныңызда шекли қәрежет функциясы ҳәм графигине ийе боласыз.
   
4. 
   орташа өзгериўшең ҳәрекетлер минимумы оптимал өндирис қәрежетлери екенлигин усынылған санлар тийкарында есаплаўга туўры келеди.
   
5.