Tadqiqotning asosiy masalalari va farazlari. Tadqiqot asosiy masalalari va tahlil natijalari yuzasidan ilgari surilgan ilmiy farazlar quyidagilarda aks etdi:
– A.Oripov asarlarida inson taqdiri talqinining muayyan davr psixologiyasi bilan hamohangligi;
– shoir badiiy tafakkurida individual yondashuv hamda estetik tamoyillar rang-barangligi tavsifi;
– inson taqdirini badiiy talqin qilish hamda ularda davr ruhiyatiga munosabat masalasini aks ettirishdagi o`ziga xoslik;
– ma`naviy-axloqiy muammolar talqini;
diniy ma’rifiy g`oyalar talqini;
– shoir ijodida shakliy-uslubiy izlanishlar;
– “Haj daftari” turkum she’rlarida inson qadri masalasini tahlil qilishda asar yaratilgan davr adabiy tanqidchiligiga ham bugungi kun nuqtai nazaridan munosabat bildirish.
Tadqiqot mavzusi bo`yicha adabiyotlar sharhi (tahlili). Dissertatsiyada jahon, rus va o`zbek adabiyotshunosligida badiiy ijod nazariyasi, she’riy janrlar o‘ziga xosligi hamda A.Oripov ijodiy tadrijiga bag`ishlangan monografik tadqiqotlar, ilmiy qarashlar jiddiy o`rganib chiqildi. Shuningdek, shoir ijodi shakllanishi hamda taraqqiyoti, hozirgi adabiy jarayonda tutgan maqomi masalasiga bugungi kun nuqtai nazaridan munosabat bildirildi.
Tadqiqotda qo‘llanilgan metodikaning tavsifi. Magistrlik dissertatsiyasini yozish jarayonida adabiyotshunos olimlarning A.Oripov ijodi, shuningdek, o‘zbek she’riyati muammolari xususidagi tadqiqot va ilmiy maqolalarga tayanilgan holda qiyosiy tahlildan keng foydalanildi. Tahlil qilingan asarlarda shoir ifoda etmoqchi bo‘lgan g‘oyalarini aks ettirishda ijodkor uslubidagi o‘ziga xoslikka alohida e’tibor qaratildi. Xususan, tadqiqotning obyekti bo‘lgan “Haj daftari” turkumida inson taqdirini keng talqin qilishda shoir ijodiga xos bo‘lgan xususiyatlarni tahlil qilish maqsadida ba’zi o‘rinlarda boshqa ijodkorlarga ham murojaat qilingan tarzda qiyosiy-tarixiy tahlil usullaridan foydalanildi.
Tadqiqot natijalarining nazariy va amaliy ahamiyati. Tadqiqot natija va xulosalari adabiyotshunoslik va tanqidchilikda Ayudulla Oripov jodini o‘rganish hamda shu orqali adabiy tanqid rolini ko‘rsatish, tahlil qilingan she’rlarda davr g‘oyasining yoritilishishini belgilashda muhim ahamiyat kasb etadi. Shuningdek, ish umumiy xulosalaridan o‘zbek adabiyotshunosligi va tanqidchiligida shoir ijodining o‘rganilishi, qolaversa, o‘zbek tanqidchilari adabiy jarayonga munosabati masalasini tadqiq etishda nazariy manba sifatida foydalanish mumkin.
Ishning amaliy ahamiyati shu bilan belgilanadiki, uning natijalari oliy ta’lim muassasalarida, akademik litsey va kasb-hunar kollejlari, umumiy o‘rta ta’lim maktablarida A.Oripov ijodini o‘rgatish, shu bilan bir qatorda shoir ijodining ommalashishida tanqidchilikning rolini ko‘rsatish, A.Oripov asarlarida diniy-ma’rifiy g‘oyalarning badiiy talqin qilinishi bo‘yicha ma’ruzalar o‘qishda, amaliy va seminar mashg‘ulotlar olib borish, kurs ishlari tayyorlashda qo‘l keladi.
Ish tuzilmasining tavsifi. Dissertatsiya kirish, uch bob, umumiy xulosalar hamda foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatidan iborat bo‘lib, hajmi XX sahifani tashkil etadi.
I BOB. ABDULLA ORIPOV SHE’RIYATINING G`OYAVIY XUSUSIYATLARI
Do'stlaringiz bilan baham: |