Апрель 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot», 2021. 30 б



Download 2,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/32
Sana18.01.2022
Hajmi2,17 Mb.
#388857
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   32
Bog'liq
3.Tarix saxifalaridagi izlanishlar 3 qism

Апрель  2021  3-қисм

Тошкент

“Наутака” сўзи “нау” ва “так” ўзакларида ташкил топган ва “Янги сарой” ёки “Янги қалъа” 

деган маъноларни англатади.

1973 йилда, ЎзРФА Археология институтининг Р.Сулаймонов бошчилигидаги экспеди-

цияси Қашқадарё воҳасида иш бошлади. Бу даврга келиб Ерқўрғоннинг  турли жойлари-

да  қазишмалар  ўтказилиши  натижасида  ҳоким  саройи  ва  қалъаси,  шаҳар  ибодатхонаси, 

даҳма,  кулоллар  ва  темирчилар  маҳаллалари  каби  шаҳар  харобасининг  илгари  маълум 

бўлмаган  қисмлари  очилди.  Шундан  кейин  ҳақиқатан  ҳам  Ерқўрғон  Қарши  воҳасидаги 

энг дастлабки пойтахт шаҳар эканлиги, у юнон манбаларида келтирилган Нахшаба, деган 

тўхтамга келинди.

Академик  Эдвард  Ртвеладзе  юнон  тарихчилари  келтирган  Нахшаба    Кеш  воҳасида 

бўлган,  Ксениппа шаҳри Қарши воҳасидаги Ерқўрғон ўрнида бўлган, дейди. Бундай дей-

илишига асосий сабаб, ўша ёзма манбаларда Нахшаба атрофларида тоғли ҳудудлар борли-

ги, аксинча Ксениппа ҳудуди кўпроқ чўл билан, яъни чорвадор аҳоли яшайдиган ҳудудлар 

билан чегарадош эканлиги ҳақидаги маълумотлар эди

1

.



Академик  Э.В.  Ртвеладзе  Ерқўрғон  шаҳрини  юнон  манбаларидаги  Бранхитлар  шаҳри 

билан айнанлаштиради

2

. Ўша даврда зарб этилган “бронза давридаги ҳукмдор тасвири”



3

 

орқали  буни  изоҳлашга  ҳаракат  қилади.  III  –  IV  асрлардан  то  VIII  асргача  бўлган  “На-



хшаб”  ҳамда  “Кеш  подшоси”  тангалари  Ерқўғон  шаҳрининг  ўша  даврда  Кеш  мулки  та-

сарруфида бўлганлигини кўрсатади. 

Араблар истилосидан кейин Қашқадарё дарёсининг чап қирғоғида жойлашган, ҳозирги 

Қарши шаҳрининг шимолий-ғарбий ҳудудларидаги шаҳар вилоят маъмурий марказига ай-

ланди.  Манбаларда  унинг  номи  икки  хил  формада  учрайди:  Нахшаб  ва  Насаф.  Нахшаб 

– ўрта асрларда шаҳарнинг қадимги номи. Насаф – араблашув даврида пайдо бўлган

4

. На-


хшаб номи фақатгина Наршахий асарларида ва “Ҳудуд ал-олам”да учрайди. Араблар дав-

рида Нахшаб номи ўзгарганлигига қарамасдан бу ном бугунги кунгача сақланиб қолган.  

«Қарши»  номининг  келиб  чиқиши  тўгрисида  турли  фикр  ва  тахминлар  мавжуд.  В. 

В. Бартольд шаҳарнинг номи мўғул хони Кепакхон қурдирган «Қарши» (қад. туркийчада 

«сарой»  маъносини  англатган)  билан  боглиқ  деб  таъкидлайди.  «Қутадғу  билиг»  («Сао-

датга йўлловчи билим») достонида «Қарши» атамаси «сарой» ва «қарама-қарши туриш» 

маъносида  қўлланган.  «Бобурнома»да  ҳам  бу  ном  мўғул  тилидан  олинганлиги  таъкид-

ланган.  Келтирилган  тахминларда  атаманинг  «қарши»  —  сарой,  қаср  маънолари  кўпроқ 

қўлланади.

Истиқлол  йилларида  изланишлар  миқёси  анча  кенгайди.  Ерқўрғон,  Қалъаи  Заххоки 

морон, Шуллуктепа, Кўҳна Фазли харобалари ўтмишнинг жуда кўп сирларини ошкор этди. 

Археологик топилмалар натижасида Қашқадарё воҳасининг бир неча минг йиллик тарихи 

қайта жонланди.

 


Download 2,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   32




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish