Antibiotiklar reja: Antibiotiklar haqida tushuncha

PENITSILLIN

Penitsillin — Renicillium mogor zamburugidan tayyorlanadigan antibiotikdir. 1928 yilda A. Fleming birinchi bulib mogordan penitsillin tayyorlagan. SSSRda 1941—42 yillarda 3. V. УErmoleva bir gruppa xodimlari bilan birlikda penitsillinni mogor zamburugidan tayyorlagan. Xozirgi paytda penitsillin Penicillium notatum, Penicillium chryzogenum, Penicillium crustosum mogorlarndan tayyorlanadi. Penicillium mogorining xar bir turi bir necha tipdagi penitsillin xosil kiladi. Bu tiplar G, D, X, K bilan belgilanadi yoki inglizcha I—II—III—IV rakamlar bilan kursatiladi.

Penitsillinning bu tiplari ximiyaviy tuzilishn va boshka xususiyatlari bilan bir-biridan fark kiladi. Xi¬miyaviy tuzilishidagi fark shuki, xar kaysi tipning radikali boshka tipning radikaliga uxshamaydi.

Bir kator tekshiruvchilar penitsillinning G va X tiplarining ancha chidamli bulib kuchli ta'sir etishini isbotlashgan. Organizmda X tipi G tipiga karaganda mikrokokklarga ancha kuchli ta'sir etadi. X tipi spiroxetalarga xam kuchli ta'sir etadi. K tipi boshka tiplariga nisbatan organizmda tezda parchalanib ketadi va shuning uchun uning davolash kuchi 10 marta kamrokdir. G tipdagi peni¬sillin ayniksa streptokokklarga kuchli ta'sir etadi. Keyingi vaktlarda Penicillium mogorini ustirishda uning muxitiga fenilsirkali kislota kushib, fakat G tipdagi penitsillin tuplab olish metodi topilgan.

Penitsillinning ximiyaviy formulasi bor. Umumiy formulasi S3N11O4SNR bulib, R —uning radikalidir. Penitsillinni ajratib olish uchun mogor zamburugi maxsus suyuk ozikli muxitlarga ekilib, +20 –240 issikda 5—6 kun kupaytiriladi, shu vakt ichida muxitda penitsillin tuplanadi. Mogordan suyuklik filtrlanib ajratiladi, keyin u maxsus ravishda kayta ishlanadi va ximiya¬viy usulda tozalanadi. Penitsillin tozalangandan keyin konsentratsiyalanadi va past temperaturali vakuumda kuritiladi va uning aktivligi aniklanadi. Davolash uchun kupincha penitsillinning natriy yoki kaliylik tuzi ishlatiladi. Kupincha flakonda penitsillin 1 000 000, 2 000 000, 3 000 000, 5 000 000 ta'sir etish birlikda (ED) chikari ladi.