Anorgul atajonova

 
ESDA TUTING. 
 His  hayajon  undovlarining  o‘zi  undov  gap  bo‘lib  kelishi  yoki  gap 
tarkibida  kelib,  uni  undov  gapga  aylantirishi  mumkin.  Bunday  gaplarning 
oxirida doimo undov belgisi qo‘yiladi. 
 
 
140-mashq. Undov so‘zlarni topib, turlarini ayting.  Avval his-hayajon 
undovlari qatnashgan, keyin buyruq – xitob undovlari qatnashgan gaplarni 
ko‘chirib, undovlarning tagiga chizing. 
1.  –  Hay-hay,  tavba  degin,  qizim!  –  ko‘zlarini  alaytirdi  otasi.  (O.)  
2. – Voy, nega unaqa deysiz! Tavba deng! Sizga nima bo‘ldi? Sizga nima bo‘ldi. 
(S.A.)  3.  «Vodarig‘!  Boshimda  tag‘in  ne  savdolar  bor?...»  (O.Y.)  4.  «Ey 
qo‘ying, boshimni og‘ritmang sizsiz ham dardim oshib-toshib yotibdi», dedim-
a?!  (O‘.U.)  5.  –  Voy-bo‘,  ariqda  suv  yo‘qmi,  qizim,  –  deb  Shermat  o‘rnidan 
irg‘ib turdi. (O.) 6. O, yo‘q, bunday qalbni ko‘ra bilish uchun bunday qalbga ega 
bo‘lish  kerak.  (M.I.)  7.  –  Ofarin!  juda  to‘g‘ri  o‘xshatdingiz.  Qalay, 
eksponatlarga  boymi…  boyitishibdimi?  (Sh.)  8.  –  Eh,  attang,  attang,  qanday 
beg‘amlik!  –  dedi  u  jahli  chiqib.  (Sh.R.)  9.  –  Hoy,  birodar,  turing,  shaharga 
keldik,  deb  uyg‘otib,  qoldi.  (M.I.)  10.  –  Ey,  muhtaram  domla!  …  –  dedi  va 
chetlanib  yo‘l  berdi.  (A.Q.)  11.  –  «Oy  kabi  yuzlar,  kulib  boqishlar,  cho‘chib 
qochishlar… Uff» (A.Qod.) 12. Rahmat! So‘zimizni yerda qoldirmabsiz. Keling 
qani? Ey, attang! Shu bahona bilan tanishib olardik. (Sh.) 13. – E, qandingni ur, 
azamat, o‘zimizda bor ediku, ovora bo‘psan-da. (Sh.R.) 14. – Balli, mana endi 
o‘zingizga keldingiz. Mana bu yigit kishining ishi! (O.) 15. – Ofarin!, yo‘limiz 

---

 
154
bir,  to‘g‘ri  gap!  –  qichqirdi  orqadan  rus tilini  tuzukkina  tushunadigan bir  usta. 
(O.)