Anorgul atajonova

21-mashq.  "Kuntug‘mish"  dostonidan  keltirilgan  parchani  o‘qib 
mazmunini  o‘z  so‘zlaringiz  bilan  aytib  bering. 
Undosh  tovushlarning 
aytilishi va yozilishiga diqqat qiling. 
 
Do‘rmon  viloyatida  Kuntug‘mish  degan  polvon  bo‘lib,  uning 
Oppoqoy  degan  singlisi  bor  ekan.  Zangar  degan  shahar  podshosi 
Buraxonning  ikkita  vaziri  bor  edi:  Shoir  vazir,  Toir  vazir.  Kunlardan  bir 
kuni  Shoir  vazir  qizli  bo‘ladi,  ismini  Xolbeka  deb  qo‘yadi.  Toir  vazir 
o‘g‘illi bo‘lib, ismini Xolmo‘min deb qo‘yadi. Xolmo‘mining onasi bo‘lib, 
ikkala  farzandini  Xolbekaning  onasi  emizib  katta  qiladi,  bular  emikdosh 
(ko‘kaldosh)  bo‘lib  qoladilar.  Xolbeka  o‘n  to‘rt  yoshdan  o‘tgandan  so‘ng 
uning  husni  zeboligini  eshitgan  podshoh  va  xonzodlar  sovchi  qo‘yadilar. 
Xolbeka  shart  qo‘yadi:  "Har  kimki  meni  olaman  deb  kelsa,  nard  o‘yinini 
qo‘yaman,  yutsa  tegaman".  Hech  kim  uni  engolmaydi.  Podshoh  Buraxon 
o‘zi  sovchi  yuboradi.  Xolbeka  o‘z  gapida  turib  oladi.  Buraxon 
a’yonlarining  maslahatiga  ko‘ra,  qizning  baxtini  bog‘lab,  Xolbeka  degan 
ismni aytishni ta’qiqlab qo‘yadi.  
Bir  kuni  Xolbeka  tushida  Kuntug‘mishni,  Kuntug‘mish  Xolbekani 
ko‘rib,  bir-birlarini  sevib  qoladilar.  Xolbeka  dardini  Bahragul  degan 
kaniziga  aytadi.  Kanizi  suratkash  olib  kelgach,  Xolbeka  o‘z  suratini 
chizdiradi. Sirti tilla bilan qoplangan sandiqqa suratni, bir tola sochini, arzi 
yozilgan  qog‘ozni  solib,  uni  qulflab,  kalitini  sandiqqa  bog‘lab,  daryoga 
oqizadi.  Kuntug‘mish  qirq  yigiti  bilan  daryoning  yoqasida  ov  qilib 
yurganda sanduqni ko‘rib qoladi. Yigitlari sandiqning tishini, Kuntug‘mish 
ichidagini oladi. Kuntug‘mish sandiq ichidagini ko‘rib, bir ishqiga yuz ishq 

---

 
22
qo‘shiladi. Xolbekaning ishqida Zangar sari otlanadi. Doston qahramonlari 
juda  ko‘p  sarguzashtlarni  boshlaridan  kechirib,  o‘z  muhabbatlariga  va 
murod - maqsadlariga yetishadilar.