Anorgul atajonova


-tir (-dir): ayttir, kiyintir, kuldir



Download 1,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet206/286
Sana18.01.2022
Hajmi1,23 Mb.
#390297
1   ...   202   203   204   205   206   207   208   209   ...   286
Bog'liq
Anorgul atajonova

-tir (-dir): ayttir, kiyintir, kuldir
. 3. 
-qiz (-g‘iz), -qaz (-gaz), -qiz, -piz: 
turg‘iz, ketgiz, o‘tkaz, tutqiz, o‘tkaz, yurgiz.
 4. 
-sat (sa+t):
 ko‘rsat. 5. 
-
iz:
 oqiz, tomiz. 6. 
-ar, -ir:
 chiqar, tushir, kechir. 
Bir  fe’lga  orttirma  nisbat  hosil  qiluvchi  birdan  ortiq  qo‘shimcha 
qo‘shilishi ham mumkin: yozdir-yozdirtir, o‘qit-o‘qittir. 
Fe’lga  birdan  ortiq  nisbat  yasovchi  qo‘shimchalar  ketma-ket 
qo‘shilishi  mumkin:  yuvintir,  isitildi,  yig‘ishtirildi.  Bunda  fe’l  nisbati 
oxirgi qo‘shimchaga qarab belgilanadi. 
Orttirma nisbat o‘timsiz fe’llarni o‘timli fe’lga aylantiradi: kel-keltir, 
yur-yurgiz. 
 
123-mashq.
  Gaplarni  o‘qing.  Aniq,  o‘zlik  va  majhul  nisbatdagi 
fe’llarni topib, ularni uch ustunga ajratib daftaringizga yozing, ma’nosidagi 
farqni tushuntiring.  
 


 
125
1. Muqaddam tikish-bichish to‘garagiga yozildi. 2. Bu shovqin-suron 
hech narsani isbotlamadi. 3. Bugun uzoq safardan qaytayotgan do‘stlarimni 
ko‘rib  qoldim.  4.  Otabek  usta  Olim  bilan  Marg‘ilonga  jo‘nadi  (A.Q.)  
5.  Qoq  peshinda  o‘rtoqlari  bilan  ariqda  mazza  qilib  cho‘mildi.  
6.  Zaynabning  kiyimi  atala  bilan  belandi  (A.Q.).  7.  Chala-chulpa 
ovqatlandi-yu, tashqariga chiqib ketdi (T.M.). 8. Odamlar nazdida bu yilgi 
bahor  uzoqqa  cho‘zilgandek  edi  (N.A.).  9.  Sal  o‘tmay  uy  tomondan 
chinqiriq eshitildi (T.M.).  
 
124-mashq
.  Birgalik  va  orttirma  nisbat  shaklidagi  fe’llarni  topib, 
ularning  yasalishi  va  ma’nosini  tushuntiring.  Nisbat  yasovchi 
qo‘shimchaning tagiga chizing. 
1.  Ular  bir  necha  daqiqa  jim  qolishdi  (Sh.).  2.  Direktor  Komilning 
kiftiga  qo‘l  tashlaganicha  gap  uqtiradi  (T.M.).  3.  Yangi  ariq  tomonga 
ketishdi  (Sh.).  4.  "Qizil  etik  moda  emas!  –  deb  o‘yladi.  –  qora  xromdan 
tiktirish  kerak…  Ikkita  ortiqcha  tiktirsam:  bittasi  o‘zimga,  bittasi  Shamsi 
akamga.." (N.A.). 5. Yakka cho‘pdan o‘tib o‘ngga burilishdi (Sh.). 6. Ariq 
labiga  o‘tirishdi  (Sh.).  7.  Uning  izidan  chust  do‘ppi,  oq  yaktak  kiygan, 
beliga atlas qiyiqcha bog‘lagan uch sozanda bir xildagi qizil etikchalarini 
yaltiratib eshikdan chiqishdi (N.A.).  
 

Download 1,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   202   203   204   205   206   207   208   209   ...   286




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish