Anorgul atajonova

morfologik 
va 
sintaktik 
xususiyatlariga 
ko‘ra  qaysi  so‘z  turkumiga  mansubligini,  shuningdek, 
gap bilan bog‘liq muammolarni o‘rganadi. Shunga ko‘ra grammatika bir-
biriga uzviy bog‘langan tarkibiy ikki qismdan iborat: 
I.
 
Morfologiya. 
II.
 
Sintaksis. 
Morfologiya  hamda  sintaksis  bo‘limlari  ta’kidlanganidek  bir-biri 
bilan bog‘liq, lekin o‘z oldiga qo‘ygan maqsad va vazifasiga ko‘ra o‘zaro 
farq qiladi. Keling, ozgina bo‘lsa-da, shularni qiyoslab ko‘raylik. 
 
Morfologiya 
Sintaksis 
Yunoncha
–“morhfos”–
“
shakl
”, 
“logos” –
“
ta’limot
”,  ya’ni
  so‘z 
shakllari haqidagi ta’limot
dir.  
 
Bu 
termin 
ham 
yunoncha 
“syntaxis” 
so‘zidan olingan bo‘lib, 
“tuzish”, yopishtirish, bog‘lash 
deganidir. 
 
Morfologiyaning 
o‘rganadigan 
obyekti 
“so‘z”
dir.
 
Sintaksisning o‘rganadigan obyekti 
so‘z birikmasi va
 gap
dir 
Morfologiya tildagi mavjud so‘zlarni 
morfologik,  sintaktik  belgilariga 
ko‘ra 
so‘z turkumiga 
ajratib 
o‘rganadi.  
 
Sintaksis gap bilan bog‘liq: 
1. So‘z qo‘shilmalarini: 
a)
 
teng so‘z qo‘shilmasi; 
b)tobe so‘z qo‘shilmasi, 
ya’ni  so‘z 
birikmalarini o‘rganadi. 
 
Har  bir  so‘z  turkumining  so‘roqlari, 
yasalishi,  tuzilishiga  ko‘ra  turini, 
shakl  yasalishini  hamda  grammatik 
kategoriyalarni o‘rganadi. 
 
Gap 
tarkibidagi 
so‘zlarning 
sintaktik  vazifasini,  ya’ni