Annotatsiya ushbu ma’ruza matnda, mavzular haqida tushuncha, ularning tasnifi, dori preparatlarining yangi avlodlari, tibbiyot amaliyotida eng ko’p qo’llaniladigan xillari haqida axborot berilgan. Ma’ruzalar matnining

Sezuvchan nerv oxirlarini qo‘zg‘atadigan moddalar.
Sezuvchan nerv oxirlarini qo‘zg‘atadigan va turli xil retseptorlarga ta’sir qiladigan 
preparatlarga yuqorida ko‘rib o‘tilgan ta’sirlantiradigan vositalar kiradi. 
Ta’sir tipini kuchaytiradigan preparatlar dorivorlar (og‘iz bo‘shlig‘ining tam 
retseptorlarini qo‘zg‘atadi, ishtahani yaxshilaydi), balg‘am ko‘chiradigan vositalar 
(me’da retseptorlarini qo‘zg‘atadi), s u r g i dorilar (ichak shilliq pardasining sezuvchan 

---

retseptorlarini ta’sirlantiradi, peristaltikani kuchaytiradi, ichakning bo‘shalishiga imkon 
beradi). 
Dorivor vositalarning bu gruppalari quyiroqda tegishli bo‘limlarda tasvirlangan. 
Nazorat so’rov savollari 
1.
Afferent innervatsiyaga ta’siri bo‘yicha anesteziya qiladigan, burishtiradigan va 
o‘rab oladigan, achishtiradigan moddalar o‘rtasida qanday farq bor? 
2.
Mahalliy anestetiklarni qo‘llanishiga qanday ko‘rsatmalar mavjud? 
3.
Mahalliy anestetiklar gruppasidan qanday moddalar infiltratsion anesteziya 
uchun qo‘llaniladi? 
4.
Bemorga sovkain yuborilgan, biroq bundan oldin efedrin kiritilmagan. 
Sovkainning qanday salbiy ta’siri yuzaga chiqishini kutish lozim? 
5.
Dikain anesteziyaning qanday turlarida qo‘llaniladi? 
6.
Qanday anestetik o‘tkazuvchi anesteziya uchun qo‘llanilishi mumkin? 
7.
Tanninning burishtiruvchi ta’sir prinsipi nimaga asoslangan? 
8.
Bemorga kuchli ta’sirlantiradigan xloralgidrat eritmasini klizma qilish 
tayinlangan. Ichak shilliq pardasini ta’sirlanishidan himoya qilish uchun bu eritmaga 
qanday modda qo‘shish zarur? 
9. Sizga ma’lum ta’sirlantiradigan vositalardan qaysi biri nafas markazini 
qo‘zg‘atadi? U qanday qo‘llaniladi? 
10.Gorchichniklar ta’sirining foydasi nima bilan ifodalanadi? Ular qanday va 
qaysi kasalliklarda qo‘llaniladi?