Annotatsiya ushbu ma’ruza matnda, mavzular haqida tushuncha, ularning tasnifi, dori preparatlarining yangi avlodlari, tibbiyot amaliyotida eng ko’p qo’llaniladigan xillari haqida axborot berilgan. Ma’ruzalar matnining

Fenobarbital
kuchli talvasaga qarshi ta`sir etadi va uxlatuvchi xususiyati bor. 
Tutqanoqda ko`pincha dastlab shu modda bilan davo qila boshlanadi. Asosan katta 
xurujli tutqanoqni davolashda qo`llanadi. Epileptogen o`choqda talvasaning tarqalishini 
chegaralaydi, Natriy ionlarining neyronlarga o`tishiga to`sqinlik ko`rsatib, neyronlar 
qo`zg`aluvchanligini kamaytiradi. Fenobarbital presinaptik tolalardan atsetilxolinning 
ajralishini kamaytirib, epileptogen o`choqdan qo`zg`aluvchanlikni tarqalishiga to`sqinlik 
qiladi, miyada GAMK miqdorini oshiradi. Fenobarbital qo`llanishining birinchi 
haftalarida uyquchanlnk, bo`shashish, mushaklar bo`shashishi kabi noxush hollar 
kuzatiladi, keyinchalik bu alomatlar yo`qola boshlaydi. 
Ko`pchilik bemorlar fenobarbital bilan uzoq vaqt davolanishni yaxshi o`tkazadilar, 
Ba`zi bemorlarda dermatitlar, terida toshmalar, jigarda, buyrakda o`zgarishlar paydo 
bo`ladi, gapirish qiyinlashadi. Geksamidin kimyoviy jihatdan fenobarbitalga yaqin, lekin 
uxlatuvchi xususiyati yo`q. Organizmda geksamidin metabolizmga uchrab, uning 20 % i 
fenobarbitalga aylanadi, ana shu fenobarbital geksamidinni tutqanoqqa qarshi ta`sir 
mexanizmida katta ahamiyatga ega. Geksamidin tutqanoqning katta talvasali xurujlarida 
ta`siri yaxshi bo`ladi. Kichik xurujlarda deyarli ta`sir ko`rsatmaydi, bolalarda hatto kichik 
talvasali xurujlarni tezlashtirib yuboradi. Geksamidin unchalik zaharli bo`lmasa ham, 
bosh og`rig`i, ko`ngil aynishi, qusish, ko`rishning o`zgarishi kabi nojo`ya ta`sirlar paydo 

---

qilishi mumkin. Uzok vaqt mobaynida qo`llanganda ruhiy o`zgarishlar, leykopeniya ro`y 
berishi mumkin. Geksamidinni jigar, buyrak, qon kasalliklarida qo`llash man etiladi. 
Difenin 
— katta tutqanoqlarda qo`llanadi, giperkinezlar (tirishish) ni ham 
kamaytiradi, epileptogen o`choqlarda natriy ionlar o`tishiga to`sqinlik qiladi. Difenin 
glyukortikoidlar hosil bo`lishini kamaytiradi, glyukokortikoidlar esa markaziy nerv 
sistemasining ko`zg`aluvchanligini oshiradi. Difenin oshqozon-ichak shilliq qavatini 
ta`sirlash xususiyatiga ega, jigar va buyrak kasalliklarida organizmda to`planishi 
mumkin, shuning uchun bu moddani ushbu kasalliklarda qo`llash man etiladi. Uzoq vaqt 
qo`llanganda oyoqqo`llar qaltirashi, ko`z og`rishi mumkin, bezovtalik, uyqusizlik yoki 
uykuchanlik paydo bo`ladi. Milklar shishib ketishi mumkin, bunday hol paydo bo`lsa 
difenin qo`llashni to`xtatish kerak. Qonda leykotsitoz hamda megaloblastik anemiya 
hosil bo`lishi mumkin.