Аннақулов Исматулла

Pedagogik texnikaning tarkibiy qismlariga quyidagilar kiradi: 
1. O’qituvchilarning nutq malakalari. Bu jarayonda o’qituvchining
nutqi ravon va darsning mazmunini tushunarli, ta’sirchan, chiroyli qilib
bayon qilishi zarur. Shu asosda o’quvchilarda mustaqil ravishda faol
fikrlashga qiziqish uyg’otiladi. O’qituvchi zarur hollarda o’quv
materiallarini o’zgartira olishi, qiyin narsani oson, murakkab narsani
oddiy, noaniq narsani tushunarli qilib o’quvchilarga etkaza olishi darkor. 
2. Pedagogika mimika va imo-ishora bilan o’quvchilarning ichki
dunyosi va taraqqiy etishi lozim bo’lgan fazilatlarni payqagan holda
boladagi psixologik o’zgarishlarni sezib boradi va ularga etarli yo’l-
yo’riq ko’rsatadi. Yangi aniq imo-ishora ma’noli qarash o’quvchilardagi
kamchiliklarni payqash va ularni etarlicha yo’qotishga sabab bo’ladi.
O’qituvchining o’z xissiy holatlarini boshqarish malakalari.
Bu jarayonda xar qanday vaziyatda o’qituvchi o’zini nazorat qilgan holda 
xissiy xolatini boshqara olish zarur. Bu o’qituvchida asab sestemasining 
buzilishi va aqliy zo’riqishlardan saqlaydi. Bu jarayon o’quvchilarda ham
ro’y berishi mumkin. O’quvchini qo’pol harakat qilish unga ortiqcha jazo
qo’llash shunday xatoga olib keladi.
1. Pedagogik vositalarni to’g’irlash malakalari – o’quvchilarni
rag’batlantirish va jazolashda to’g’ri vositalarni topishi va qo’llashi, bu
vositalar o’quvchilarni yosh xususyatlariga va qilingan xatti-harakatga
bog’liq bo’lishi lozim.
2. Pedagogik san’atkorlik va aktyorlik malakalari - o’qituvchida
san’atkor va aktyorlik qobilyati ham mujassam bo’lishi zarur.
3. Pedagogik odob va etika malakalari – pedagogik vaziyatlarni 
haddan tashqari xilma-xilligi, pedagogdan ijodiy xulq- atvorni talab etadi.
Rivojlangan pedagogik texnika o’qituvchiga o’zini pedagogik
faolyatda chuqurroq va yaqqolroq ko’rsatish. Bolalar bilan muomala

---

27 
qilganda o’z shaxsiyatiga kasbiy jihatdan barcha yaxshi ahamiyatli narsalarni
ochib berishga yordamlashadi. Mukammal pedagogik texnika pedagogning
vaqti va kuchlarini ijodiy ish uchun bo’shatib beradi. Pedagogik o’zaro tasir
ko’rsatish jarayonida bolalar bilan muomala qilishda zarur so’zni topish
yoki muvoffaqqyatli chiqmagan gapoxangini tushuntirishga o’z fikridan
chalg’imaslikka imkon beradi.