Annatatsiya

 

2.4.  Raqamli GSM standarti 

 

XX  asrning  80-yillarida  endigina  mobil  aloqa  rivojlanishida  Yevropa  har  xil 

standartdagi  analog  tarmoqlar  bilan  qoplangan  edi  –  Skandinaviya  o‘zining 

tizimini,  1982  yilda  Telekommunikatsiya  bo‘yicha  Yevropa  Komissiyasi  -  CEPT 

(Conference  of  European  Posts  and  Telegraphs)  tomonidan  Yevropada  yagona 

umumiy foydalanish harakatdagi sotali aloqaning raqamli tizimini yaratish g‘oyasi 

qabul qilindi. Raqamli standart quyidagi talablarga javob berishi lozim edi: 



 nutq xabarini uzatishda yuqori sifat; 

---

 

34 



 uskuna va xizmat ko‘rsatish narxi past bo‘lishi; 



 abonent stansiyasi kichik o‘lchamli bo‘lishi; 



 bir qator yangi xizmatlar va uskunalar bilan ishlay olishi; 



 Spektrni ishlatish bo‘yicha samarali bo‘lishi; 



 IXRT bilan moslanuvchanligi; 



 xalqaro roumingda ishlay olishi, ya’ni GSM standartidagi boshqa tarmog‘ida 

abonent o‘zini AS dan foydalanishi mumkinligi. 

Yana  shuni  aytib  o‘tish  lozimki,  GSM  standarti  zamonaviy  raqamli  tarmoq 

standartlari,  birinchi  navbatda  IXRT  (Integrallashtirilgan  xizmatlar  raqamli 

tarmog‘i - ISDN Integrated Services Digital Network) va IT (intellektual tarmoq - 

IN  Intelligent  Network)  bilan  bog‘liq,  GSM  standartining  asosiy  tashkil  etuvchi 

elementlari,  ishlab  chiqilayotgan  xalqaro  global  harakatdagi  aloqa  tizimi  UMTS 

(Universal  Mobile  Telecommunications  System)  ga  kiradi.  1989  yilda  GSM 

standartini  ishlab  chiqish  Yevropa  Aloqa  Standartlashtirish  Instituti  ETSI 

(European  Telecommunication  Standards  Institute)  ga  o‘tdi.  1991  yilda  GSM 

standarti  xizmat  ko‘rsatish  faoliyatini  boshladi.  1993  yilga  kelib  GSM  standartini 

36  tarmog‘i  22  davlatda  faoliyat  ko‘rsata  boshladi,  hamda  25  davlat  GSM 

yo‘nalishini tanladi. 1994 yil boshida GSM standartining abonentlari 1,3 millionga 

yetdi, 1995  yil  oxirida  esa  abonentlar  soni  10  milliongacha  ko‘paydi.  Haqiqatdan 

GSM standarti keng qo‘llaniladigan standart bo‘ldi, sotali aloqa tizimi bo‘lgan har 

qanday davlatda GSM tarmoqlari mavjud desa ham bo‘ladi.