CASSY Lab 2
© by LD DIDACTIC GmbH · Leyboldstrasse 1 · D-50354 Huerth · www.ld-didactic.com
Phone: +49-2233-604-0 · Fax: +49-2233-604-222 · E-mail: info@ld-didactic.de · Technical alterations reserved
188
587 07
586 26
521 25
460 97
300 11
501 44
501 46
1
Yuqori chstotali tovush dinamigi
1
Universal mikropfon
1 Transfor
mator 12 V/3.5 A.
1 S
hkalali metall rels, 0.5 m
2
Egarsimon izolyatsiyali taglik
1
Juft kabel, 25 sm, qizil va qora
2
Juft kabel, 100 sm, qizil va ko'k
1 Windows XP/Vista/7/8
OT kompyuter
Tajriba qurilmasi (rasmga qarang)
Isitgichni tovush tezligini o'lchash qurilmasidagi plastik quvurga tutashtiring.
Plastik quvurni quvur va shlanglaar uchun mo'ljallangan taglikka joylashtiring va yuqori chastotali karnayni iloji
boricha mushtahkam o'rnating.
Universal mikrofonni o'rtadagi tirqishga taxminan 1 sm chuqurlikka o'rnting va harkatlanganda quvur ko'ndalang
kesimiga parallel qolishini ta'minlang. Universal mikrofon rezimlarni tanlash muruvatini "Trigger" (ishga tushurish)
holatiga o'tkazing. Mikrofonni ishga tushirishni esdan chiqarmang.
Darajalangan metall relsni tezda egarsimon tutgich ostiga qo'ying.
Sensor-CASSY dagi A kirishga timerni va B kirishga haroratni qayd qilish qurilmasini ulang va zajirni rasmdagi
kabi ulang, S ta'minlash manbaidan kuchlanishni maksimal qilib o'rnating.
Ehtiyot choralari
Yuqori haroratlarda havo uzatuvchi va tezlikni o'lchashda qo'llaniladigan plastik quvurlar buzilishi (erishi) mumkin.
80 °C
dan yuqori haroratgacha qizdirmang
Qizdirgichga beriladigan maksimum kuchlanishni 25 V dan oshirmang (tok kuchi esa 5 A atrofida).
Tajribani o'tkazish tartibi
a)
Xona haroratidagi o'lchashlar
Qurilmani ishga tushuring
orqali o'lchashlarni bir necha marta takrorlang.
Siljiydigan kontaktga ega bo'lgan mikrofon butun yo'l davomida plastik quvur ichida bo'lib, metall relsda Δs
masofada o'zgarishlarni seza oladi.
c = Δs/Δt
ifodadan foydalanib tovush tezligini aniqlang (Draw Mean dan foydalanib grafikdan tovush o'tishi
vaqtining o'rtacha qiymatini aniqlang).
b)
Haroratga bog'liqligini o'lchash
Qurilmani ishga tushiring
Universal mikrofonni o'rnating.
Xona haroratida yana Δt
A1
o'tish vaqtini aniqlang va aniqlangan tovush tezligidan foydalanib s=c·Δt
A1
mikrofan va
dinamik orasidagi masofani hisoblang, hamda bu qiymatni jadvalga yozing (s-ustundagi birinchi qatorga kiriting).
Qizdirgichni ta'minlash manbaiga (12 V , tok 3.5 A atrofida) himoyalangan kabell bilan ulang.
Tok o'tish vaqtini
orqali har 5 °C da aniqlang.
Tahlil
Xona haroratida tovush tezligini aniqlaganingizda ( a-holda) s mikrofon va dinamik o'rtasidagi masofadir. b) holda
komyuter dasturi har bir Δt
A1
o'tish vaqtida tovush tezligining to'gri qiymatini simulyatsiyalab hisoblaydi. Tovush
tezligi qiymati o'lchash(tajriba) davomida Harorat ekranida harorat funksiyasi sifatida yozib boriladi. Tuzatma
kiritilgan to'g'ri chiziqni adabiyotlarda keltirilgan quyidagi qiymat bilan solishtirishingiz mumkin.
c = (331.3 + 0.6 ·
ϑ/°C) m/s.
orqali o'lchashlarni bir necha marta takrorlang.