Aniq va tabiiy fanlar

12	13	14	15	16	17	18
19
Dars o`tiladigan sana

1. O`quv fanining nomi: Informatika va axborot texnologiyalari
Mavzu nomi: Delphi dasturlash tilining operatorlari
Darsning maqsadlari:
a) ta’limiy: O`quvchilarga Delphi dasturlash tilining operatorlari ni o`rgatish
b) tarbiyaviy: O`quvchilar bilimini oshirish
v) rivojlantiruvchi: O`quvchilar dunyoqarashini rivojlantirish
Darsdan kutilayotgan natijalar – mavzuni o`zlashtirgandan so`ng o`quvchilar quyidagi bilim va ko`nikmalarga ega bo`ladilar:

1. 
   Delphi forma komponentalari
   
2. 
   Asosiy xossalar va hodisalar
   

Ta’lim metodlari: “Ikki qismli kundalik ”, Kompyuterda amaliy bajarish
Baholash metodlari: “Ikki qismli kundalik ” natijasi, Kompyuterda amaliy bajarish
Axborot manbalari va texnik vositalari: Kompyuter, proyektor, slaydlar
Dars turi: Amaliy
Darsga ajratilgan vaqt miqdori: 90 minut
Uyga vazifa: O`tilgan mavzuni o`qib kelish, kompyuterda amaliy bajarish
AMALIY DARSNING TEXNOLOGIK XARITASI

T/r	Mashg`ulot bosqichlari	Ajratilgan vaqt	Mashg`ulot mazmuni	Ta’lim metodlari	Ta’lim vositalari
1.	Tashkiliy qism	10	Salomlashish, davomat		Jurnal, ruchka
2.	Kirish qismi (Motivatsiya)	15	Uyga vazifani tekshirish		kitob, kompyuter
3.	Yangi mavzuning bayoni	20	Ma’lumotlarni kiritish va chiqarish operatorlari Shartli o’tish operatori Shartsiz o’tish va tanlash operatorlari Sikl operatorlari.	“Ikki qismli kundalik”	Daftar, kitob, kompyuter, doska
4.	Mustahkamlash (Qo`llash)	35	Kompyuterda bajarish	Kompyu-terda amaliy bajarish	Daftar, kitob, kompyuter, doska
5.	Yakuniy qism	10	O`quvchilarni baholash, O`tilgan mavzuni o`qib kelish		Jurnal, ruchka

O`qituvchi:_______________________________________________ _______________
(F.I.Sh.) (Imzo)

36-MAVZU: DELPHI DASTURLASH TILINING OPERATORLARI

Reja:

1. 
   Ma’lumotlarni kiritish va chiqarish operatorlari
   
2. 
   Shartli o’tish operatori
   
3. 
   Shartsiz o’tish va tanlash operatorlari
   
4. 
   Sikl operatorlari.
   

Tayanch so`z va iboralar: Dastur, dasturlash, Vizual komponentalar bibliotekasi, kompanenta, sinf, grafik, element, usul, xossa, grafik, ramka, tasvir, ekran, virtual, ro`yxat, dastur, ob`yekt, dinamik, usullar, xossa, parametr, xossa, xodisa


Ma’lumotlarni kiritish va chiqarish operatorlari
Biror bir masalani yechishning chiziqli bo’lgan algoritmiga dastur tuzishda algoritmdagi keltirilgan ketma-ketliklar asosida operatorlar yoziladi. Bunday dasturlarni tuzushda asosan o’zgaruvchilar qiymatini kiritish, natijalarni chiqarish va shu bilan birga o’zlashtirish operatorlari ishlatiladi.
Dasturdagi o’zgaruvchilar qiymatlarini dastur ichida o’zlashtirish operatori yordamida ham berish mumkin. Lekin dasturda o’zgaruvchi qiymatini tashqaridan kiritish qulaylik tug’diradi va umumiylikni ta’minlaydi.
Read operatori o’zgaruvchilar qiymatlarini ekrandan kompyuter xotirasiga kiritish uchun ishlatiladi. U quyidagi ko’rinishlarga ega.
Read(c1,c2,...,cn);
Readln(c1,c2,...,cn);
Readln;
bu yerda c1,c2,...,cn - o’zgaruvchilar nomi; ln - qo’shimchasi qiymatni kiritib keyingi qatorga o’tishni bildiradi.
Write operatori oddiy ma’lumotlarni va o’zgaruvchilar qiymatlarini kompyuter ekraniga chiqarish uchun ishlatiladi. U quyidagi ko’rinishlarga ega.
Write(c1,c2,...,cn);
Writeln(c1,c2,...,cn);
Writeln;
bu yerda c1,c2,...,cn - oddiy matnlar yoki o’zgaruvchilar nomi; ln - qo’shimchasi chiqarishni keyingi qatorga o’tishni bildiradi.
Misol: Tekislikdagi ikki nuqta orasidagi masofani topish dasturi.
Program XY;
Var
x1,y1,x2,y2,d: Real;
Begin
Write(‘Nukta koordinatalarini kiriting:’);
Read(x1,y1,x2,y2);