Andijon qishloq xo’jalik instituti

3.Xossalari 

Fizik xossalari 

 Karbon kislotalarning quyi vakillari odatdagi sharoitda o’tkir xidli suv bilan xar qanday 

nisbatda aralashadigan sovitilganda oson kristallanadigan xarakatchan suyuqlikdir.  

 Molekulasidagi  uglerod  atomlari  soni  beshtadan  to’qqiztagacha  kislotalar  (izomoy 

kislota xam) moysimon suyuqliklar bo’lib suvda yomon eriydi. 

Yuqori molekulalar yog kislotalar suvda erimaydigan qattiq moddalardir

. 

Kimyoviy xossalari 

 1.Barcha karbon kislotalar anorganik kabi kislota xossalariga ega bo’lib  ko’k lakmuCHi  

qizartiradi. 

 

           O  b   

-

    b

+

                  O 

R – C  - O – H            R – C          +H

+

 

                                                O  

 2.Karbon  kislotalar  xam  xuddi  mineral  kislotalar  kabi  metallar,  metal  oksidlari  va 

ishqorlar bilan reaksiyaga kirishib tuzlar xosil qiladi: 

---

28 

 

                                    R - COOH+Na       R-COONa 

 3.Karbon  kislotalarga  fosfor  va  oltingugurtning  galoidli  birikmalari  ta`sir  etgirilganda 

shu kislotalarning galoid - angidridlari xosil bo’ladi. 

                                O                                    O 

                       R-C          +PCl

5

         R – C         +POCl

3

 + HCl 

                                OH                                 Cl 

 4.Karbon  kislotalar  bilan  spirtlar  o’zaro  reaksiyaga  kirishib,  murakkab  efirlar  xosil 

qiladi.  Masalan:  kislota  xlorangidiridlar  spirt  bilan  reaksiyaga  kirishishi  natijasida  murakkab 

efirlar xosil bo’ladi.